En mi MS
pm pe am ! pi Î —_ am an rp Î 1
nn an En on on en
AT A MO rd AT — - — ES
el ed |
ij
i Lt / am’ p\ pl
PUEN am mi
es
U SA TRS KES CRE U °
g 4
tl
I
1
I
3
TT
november-december 1985 _prijsf 5,35 sig
EH ee oee
deb Progr: Screendump Epson RX 80 Art: Viditel 8%
EH Toetsdefinitie Sony printer-plotter [1 CH
Hi Sterrenslag Videodisplay II HE
of Methode van Gauss Nieuws | OH
HH en nog veel meer
Oer TE BW EST BT le SET Noh
aan So 8 0 pAn ER Sn 0
Nan en an an en op de
WIT I TS
k
Á
eg
HH H HT
HH Ba Sa
nn HH
RS as 8 H
=H HH |
4H0 EK HH
aSa antal
bat 4 |
HH le8e®
HK
| H
HH otaë
pe 3 | HH
ed \ aat
SH He
_Á B —
HM a
on OE an Sala
ala HH
HH HH
ed H _Hl
m8 ala _
N Da
Pp | HM
HKH Sat:
3.0 H HH
HH HH
OH ese
dl HH
HH HMH
HH JH be
Sa® HH
HH non:
HH KH
HL) HH
Ld
{ DH}
HK ae ne De w we, TH HH ZHHKRKHHHHH dM HH w, „a h
HH: Kofototatororen eototafsorssen 1oootolel Before
PH HHHD HEHEH HHM
HEKKEN HEHHEHHHKH HH HHERHHH
ERKHRRHEKK HEEREN ERR HSH
\ ld hed | /
255
De eerste MSX-computer met ingebouwde randapparatuur.
De SV738 Xpress is een zeer krachtige computer die naast de
standaard MSX-specificaties ook nog voorzien is van het CP/M
operating system (80 kolommen). Met MSX-DOS kunt u zowel onder
40 als onder 80 kolommen draaien.
Behalve een RS232C interface voor datacommunicatie en een
standaard Centronics printer interface, heeft de SV 738 Xpress een
ingebouwde 32” disk-drive 360K, die onder 3 operating systems
werkt: Disk Basic, MSX-DOS en CP/M. Een extra
disk-drive kan worden aangesloten, even-
als andere MSX hardware.
De SV738 Xpress heeft een profes-
sioneel toetsenbord met extra grote
cursortoetsen, en is ideaal voor tekst-
verwerking.
Erg handig is het multi-functionele
handvat, dat zowel draagbeugel als
standaard is.
Bij iedere SV/38 Xpress wordt een
draagtas en een Nederlands hand-
boek geleverd.
Uw Spectravideo-dealer geeft graag
tekst en uitleg.
Importeur:
Electronics Nederland bv
Tijnmuiden 15/17/19,
1046 AK Amsterdam
Electronics Belgium NV F7
Brixtonlaan 1H, &
1930 Zaventem
nn
MOZAIK
MSX-MOZAIK is een twee-maandelijksblad voor de ge-
bruikers van MSX-computers, Het wordt naar alle gein-
teresseerde op MSX-gebied gezonden.
Het abonnenement is GRATIS.
Men hoeft alleen een bedrag van Dfl. 25,00 per jaar
te betalen aan porto- en administratiekosten. In
3elgie Bf. 500 per jaar.
Losse bladen kosten Dfl. 5.355 of Bf. 150.
De oplage is controlled circulation en bedraagt
tijdens speciale evenementen wordt de oplage met
exemplaren verhoogd. (stand 01-09-85).
2500,
4000
In samenwerking met de MSX-club, kan men een
lidmaatschap aangaan. Lidmaatschap. inclusief een
abonnement op MSX-MOZAIK bedraagt Dfl. 40,00 per
jaar, ingaande januari 1986. In Belgie Bf. 800.
Een lidmaatschap zonder abonnement op MSX-MOZAIK
bedraagt Dfl. 15,00 per jaar, ingaande januari 1986.
In Belgie Bf. 300.
Bank relatie:
Amrobank Acct. No. 45.98. 358.008.
Postgiro Acct. No. 1567088
Kopij en advertenties dienen uiterlijk veertien dagen
voor het verschijnen van het eerstvolgende. nummer
aanwezig te zijn.
Redactie-adres: ,‚ |
Batterijlaan 39, 1402 SM Bussum, tel. 02159-56295.
The publisher: cannot be held responsible for any
errors printed in this issue, either for copied
software from commercial firmes send by. editors.
Adresveranderingeh:
Zend uw nieuwe adres in, vergezeld van. het oude
adres, vier weken voor dat u gaat verhuizen.…:Voorzie
het nieuwe adres van de postcode.
Please send your new adress together- with the old
one, postal code‘ and subscription number 4 weeks
before moving.
MSX-MOZAIK
is een uitgave van
'De MSX-er'
mn nn nn nn nn nn nn nn nn a en EE EE EEE EE EE nn nn
Hoofdredacteur
Dirk Scheper
Medewerkers/redacteuren
E.A.J. van der Horst J. van der Staay
W. Schackman H. Kenens
C. van Wijck R. de Groot
F. Jonkeren R. Nieland
Redactie-adres Benelux:
Batterijlaan 39
1402 SM Bussum
Vormgeving
Dirk Scheper
omm nn nn nn nn nn nn nn nn nn in a EE EE EE EE EE
mm nn nn rn en ee mn EE nn nn nn nn
COPYRIGHTS 'De MSX-er'
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd
en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk,
fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan
ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
van de uitgever. |
No part of this publication may be reproduced in any
form, bij print, photoprint, microfilm or any other
means without written permission from the publisher.
| RER LE al , ‚1
al en dh,
POOJCO HI
„BERN S
SINT-JANSKATHEDRAAL "S-HERTOGENBOSCH
MSX -MOZAIK november/december 1985 pagina 5
IId
sa saas sean ss se
… … …… sss sss ss aes se
sa a a ss ses ese ses
essa ses ns se ss
js
es sss essa an sees se à sees sos oe
ess esse es es ese se se. … ss se 4
„88e sss... ss. e ss se «
COLOFON ren wesen ns were ene eve 3 3 REM SCREENDUMP VOOR EPSON-RX89
Inhoud en advertentie-register..........…. ú 4 REM DUMP-TIJD CA 22 MINUTEN
Programma: Screendump voor EPSON RX 80.,... 4 5 LPRINT CHRS(27);"@"::REM RESET PRI
VREE DESDEE EOS ENEN EEK So 6 NTER
EEEN ie rk da EN ee 7 6 LPRINT CHRS(27) ;"'<"; :REM UNIDIRECT
Nieuws opening MSX-softshop............... 10 IONAL PRINTING
Nieuws MSX II professioneel ingezet... 11 19 LPRINT CHRS (27) ; "A" ;CHRS (8) ; : REM
Ven Rodnina me Reenen 1 LINE SPACING 8/72 INCH
HCE GAGE en DE MSKBL setes eee eee id 12 39 SCREEN2
ENGSTE: (MEPRALAAG)-s 000 erase de ears 13 49 GOSUB 1999
Prijsvraag foto's van de prijzen........…. 14 199 FOR T=g TO 6143 STEP 8
Prijsvraag. LRRREN KR ReneR enb oenen 15 119 IF T/256=INT(T/256) THEN LPRINT:
AEN EEN enen etn nie ee 16 LPRINTCHRS (27) ;"L" ;CHRS (@) ;CHRS (2) ;
Sraa bled ES Ee 19 129 FOR V=T TO T+7
AARS PNA oneven dine se eenen 20 139 MEMS(V-T)= BINS (VPEEK (BASE( 12) +V
Programma: Methode van Gaus............... 21 ))
Programma: Toetsdefinitie...............…. 22 132 MEMS (V-T )=STRINGS (8-LEN (MEMS (V-T
PTGGEGMRA SEEPPERSIEG es teen nn de 23 )) ,"Q"")+MEMS (V-T)
VRON Ei vb EERE Wee Wen eden 27 149 NEXT V
sony printer plotter deel II.............. 31 159 FOR H=l TO 8
AS nani ie té 35 169 PR3=Y
ee a
Advertentie-register
179 FOR v=g TO 7
189 PR3=PR3+VAL(MIDS (MEMS(V),H,1) )*2
TABS (V-7)
EISCEFONIES MOBELLE sen oatesi a erene 2 197 v
AVT Elect arten Crena te ruben 5 EXT
ECC seen ne 9 299 INS=BINS(INP(&H99)):IF MIDS (INS,
ER EINE NN 10 1,1)="1" THEN 299
Holland S 295 OUT&H9Y, PJ: OUT&HI1 , PRE : OUT&HIY, 1:
MEERN is hee was Loren eten 17
Aackosoft 18 OUTs&H9Y, J : OUT&HI1 , PR3 : OUT&HIGJ, 1
aCkOSOf Ls sneren eneen eneenenennen: 219 ke
D ijk = t ee bl enter ze, orden 29
dee an ge 30 215 INS= BINS(INP(&H9Y)):IF MIDS (INS
mi rg dd se Tj" 515
ilosoft, .….sssonsonernrenennenvensenenenn 229 6 THEN
M BETWEEN ib es EEE SEE US 40
icro Technology 239 a
MSX-MOZAIK november/december 1985 1999 REM DEMO VOOR SCREENDUMP
1995 SCREEN2
Het Hi-res screendump programma in MSX-MOZAIK
van sept.-okt. blz 19 heb ik aangepast voor de
printers EPSON-RX-80 e.a.
1919 COLOR 1,15,15
1929 FOR A=.l TO 1 STEP.1
1939 CIRCLE (125,96),99,1,,,A
1935 B=(1.1/A)
1936 CIRCLE(125,96),94,1,,,B
Toelichting:
Regel 5 : reset de printer ns NEXT A
Regel 6 : printer eenrichting verkeer se vrij KR
Regel 10 : regelspatie wordt 8/72 inch zig ZIET UN AE
Regel 40 : subroutine voor cirkels ZESDE ASS
Regel 110 : zet de printer in bit- image mode
waarbij per regel 512 data's geprint worden
Regel 135 : vervallen, wegens tijdsbesparing
Regel 180 : gewijzigd, bij EPSON-printer wordt
bitpatroon in vertikale richting gespiegeld is.
Regel 1000 : demonstratie programma
Opmerking: het gebriuk van de functie OUT en INP
is eigenlijk niet toegestaan omdat het buiten de
MSX-norm valt !!
A. Rongen, Born, tel. 04498-52944,
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 4
Tt
kunt natuurlijk
voor een
MSX computer
„‚‚r 699
TE WEINIG VINDT.
betalen...
De meeste MSX computers zijn zo rond de duizend gulden geprijsd. Met
uitschieters naar boven. En naar beneden. Getuige deze nieuwe AVT-
MSX. Een paradepaardje uit Korea voor nog geen 700,-. Hard op weg om
het succes van de AVT FC-200 te evenaren.
Wat krijgt u voor uw ‘goeie geld’?
Een volwaardige MSX personal computer met alle mogelijkheden vandien.
Zoals 32K ROM geheugen en 80K RAM, 8 octaven muziek en 3 geluids-
kanalen. In totaal 73 toetsen, waaronder 10 functietoetsen, heeft u ter
beschikking om het optimale uit uw nieuwe AVT-MSX te halen.
Dat de AVT-MSX bepaald niet eenkennig is, bewijst het surplus aan
beschikbare software en de vele aansluitmogelijkheden, o.a. voor 2 joy-
sticks, printer, datarecorder, beeldscherm, etc. Vanzelfsprekend kunt u
uw MSX ook aansluiten op uw eigen kleuren-tv.
INDI electronics
specialist in MSX en randapparatuur.
AVT Electronics B.V. Postbus 61411, 2506 AK Den Haag, Regentesselaan 123, 2562 CW Den Haag, Tel: 070-465800
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 5
Ae
ag,
MSX MO
ZAIK
nov
ember/december
. 1985
pagina
6
de geste
Het n va 198 q er 8) &
wij o zein D À revred ben
E et ge voo opee te egelen
ge Oo a d 2 as we 8
gouden „wi ier Oo ree et dq voof
é joch WP p d T ak Ì pe
ruo 22 groeid» e ‚gen DP MSX- &
M „AIK 9 regen groo \ inge
Eed zijn Of n eva} le“: 0 oRIN
& ce got 84 el n medewer”
Käng gegeze9 en clvDP omende » &
den januar d wor A
E50 jeden ont: mtind
poen ‚daan &
Kd We mogen Co „ropes 110 waar
z geide dri JY aa gtinge &
op gankoP zer SX sof tsn mA dels:
se ostord ‚ bed? 1jf, 0 ekor ©
zoch \Y roaas mens Tr T als
de we vrad in TE
zette PER zen Ed
dee a jen niet
& allee gan T st de
regio» S ore 's @ Ed
wetens a q sie Lijkt
En aak d e ni rs nwez t
zij ar ì ands neooer: 8
om + priJ geven, aan ch oud
& KUNN allen, om at sschie e
peter® joss. neef t 8
® schoof ‚ edel yu}tings welk
geoië \ wel eens f ries OP &
gekocht gramm Ss, eef mening ove
de ajlert SX betr n an ©
redact:® alwe d gewoof Uw ES
p no _MozAl a estaar
Ed Lege P a's Nn eft njemaf aa e pro”
gramme edst eres ä
geerd we nierop
& rerug a\ S nnaar pek pe
nzen anNT t van 3
jeden jschov an , naa gecember
Ea 1985 ©
W mSx-er>» van eda we zul} je
Ei een voorspoe ge6 LO een ì kerst”
geest exen d wex-ers B
De laatste tijd zijn nogal wat veranderingen
binnen de club gekomen. Vooral de verschillende
regio's hebben daarmee te maken. Hieronder volgt
wederom een overzicht van de personen die u kunt
bereiken in uw naaste omgeving. Vragenavond is
alleen op dinsdagavond van 19.00 uur tot 22.00
uur. Verder kunt u alle vragen stellen aan uw
regiocoordinator.
Brabant en Zuidelijk Zeeland:
Voorlopig R. de Groot, Wethouder van Eschstraat
O1, 53542 AS Oss, tel. 04120-55812.
Tevens nieuwe coordinator van de SOFTWARE BI-
BL IOTHEEK !
Verder kunnen MSX-ers, die lid zijn van onze
vereniging, gebruikmaken van bijeenkomsten die
georganiseerd worden door de MSX Gebruikersgroep
West-Brabant, die onder leiding staat van C.M.
Hopstaken, Pijnboomstraat 10, 4731 AT Ouden-
bosch, tel. 01652-2446. Deze bijeenkomsten vin-
den plaats in Snackroom 'De Wolf', Nieuwe markt
88 te Roosendaal. Aanvang is 19.30 uur. Voor de
laatste meldingen dient contact met bovengenoem-
de te worden genomen. De vastgestelde data voor
1985/1986 zijn vervolgens:
Dinsdag 26 november 1985, 17 december 1985
Dinsdag 14 januari 1986, 4 februari 1986
Dinsdag & maart 1986, 25 maart 1986
Dinsdag 22 april 1986, 20 mei 1986
Dinsdag 17 juni 1986, 8 juli 1986.
Friesland:
R. van der Wal, Achlumerstraat 9, 8913 QL Leeu-
warden, tel. 058-1357621
Zuid-Holland en Noord-Zeeland:
W. Winter, Lissabonweg 31, 3137 LB Vlaardingen,
O10-tel. 748608 en J. van der Staay, Pelikaan 9,
2986 TA Ridderkerk
De laatste vergadering, die op 10-10-85 heeft
plaatsgevonden, is wederom goed bezocht. Wel
viel het op dat er veel nieuwe gezichten waren
te zien. Dit betekende dat er veel mensen van de
vorige keer niet waren gekomen. Een van de
klachten van de vorige keer was dat het peil
waarop de avond zich bevond te hoog was. Enige
aanwezigen begrepen niet waarover het ging.
Voor de echte beginners wordt vanaf november een
cursus gegeven in wijkcentrum 'De Paal'. De
cursus valt niet onder auspicien van 'De MSX-
er', wordt echter wel door de regioleider ver-
zorgt. Voor leden geschiedt dit tegen minimale
kosten.
Op de vorige oproep in MSX-MOZAIK, inzake de
pens ed
Reef
EPROM-programmer, is weinig gehoor gegeven. Het
maken van een print wordt daarom achterwegen
gelaten, omdat dit nu oninteressant is geworden.
Wel is men druk bezig met de ontwikkeling hier-
van en het schema zal in MSX-MOZAIK worden gepu-
bliceerd. De software zal in EPROM verkrijgbaar
komen. De programmer wordt op een experimenteer
print opgebouwd.
De regio-vergadering vindt iedere 2de donderdag
van de maand plaats in wijkcentrum De Heipaal.
Meerkoetstraat 1, Holy-Vlaardingen en begint 's-
avonds om 19.50.
Het Gooi en omstreken:
De Redactie MSX-MOZAIK
Batterijlaan 59, 1402 SM Bussum, 02159-56295
De laatste bijeenkomst werd beter bezocht dan de
voorgaande. Een van de oorzaken hiervoor was het
demonstreren van de CANON DRIVE die in de spe-
ciale aanbieding was opgenomen. Mensen- die hier-
van nog niet hebben geprofiteerd, kunnen dit nog
steeds doen door de f999,00 in plaats van de
normale f1595,00 over te maken op de bekende
rekening. Tot op het moment van dit schrijven
hebben we reeds een groot aantal inschrijvingen
mogen ontvangen. Een sensationeel aanbod aldus.
Verder zijn vooral de joysticks gewild, die
eveens in de aanbieding zijn. Dit maal zijn de
aanbiedingen werkelijk gewild. De best verkochte
aanbiedingen waren tot voor kort de printers van
AVT.
Voor de volgende bijeenkomst - de laatste don-
derdag van november - wordt door M. Reinders een
begin gemaakt met een cursus machinetaal voor
beginners. De aanwezige leden hadden hier alle-
maal veel interesse in. Gebruik wordt gemaakt
van een boek, en de 'cursist' moet af-en-toe ook
thuis wat voorbereiden. Ook uit de teruggekomen
enquete formulieren bleek dat de belangstelling
hiervoor groot was. De enquete is nogmaals her-
haald in dit nummer, omdat veel mensen geklaagd
hebben over het feit dat er aan de achterzijde
een artikel geplaatst stond. Onze verontschuldi-
gingen hiervoor, omdat dit bij de drukker is
fout gegaan. Verder hebben een aantal mensen
toch de moeite genomen de enquete over te nemen
en op een apart vel naar ons toe te sturen.
Bedankt mensen. We hebben ongeveer 140 formulie-
ren retour gekregen, volgens enkele mensen ma-
ger, andere beweren een zeer goed resultaat.
Laten hen die de enquete nog niet hebben inge-
vuld, even de tijd hiervoor vrijmaken. Het geeft
een goed inzicht wat binnen de club leeft.
Begin volgend jaar wordt gekeken naar een moge-
lijkheid om een BASIC-cursus te organiseren. In
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 7
eerste instantie willen we ook deze cursus in
Bussum geven. Blijkt de belangstelling echter
voldoende, dan wordt zowel de machinetaal cursus
als de BASIC-cursus ook op andere plaatsen geor-
ganiseerd.
Het adres luidt, zoals altijd: Cafe 'De Vier-
sprong', Huizerweg 72 te Bussum.
Het meenemen van computers door een aantal leden
blijkt wvitermate goed te bevallen. Deze leden
willen ook voor de volgende bijeenkomsten hun
spullen weer meenemen, zodat de avonden wederom
interessant blijven.
OPROEP:
Op bijeenkomsten blijkt maar al te vaak dat de
leden beschikken over grote hoeveelheden zelf
gemaakte programma's. Op de vraag of zij die
niet ter beschikking willen stellen van MSX-
MOZAIK en de bibliotheek volgt regelmatig het
antwoord dat het de 'moeite niet waard' zou
zijn, omdat ze de programma's voor zich zelf
hebben geschreven. Een aantal programma's hebben
we met eigen ogen mogen aanschouwen, en wat we
gezien hebben is meer dan de moeite waard. Laat
iedereen eens op dit gebied wat van zich horen.
Hiervoor is toch een club, zodat allen-voor-een
en een-voor allen blijft gelden. Want zonder
informatie en programma's van de leden loopt ook
bij ons niets. Al zouden we nog zo'n mooi tijd-
schrift uitbrengen, lege pagina's heeft nog nie-
mand bewonderd.
Amsterdam:
E.A.J. van der Horst, Willen Nakkenstraat 46-2,
Amsterdam, tel. 020-1537646
Markelo en omgeving:
J.H. ten Tije, Ouderijnseweg 19, 7475 SM Marke-
lo, tel. 05476-11724
Voor een bijeenkomst gelieve met bovenstaande
contact op te nemen. Regelmatig worden bijeen-
komsten georganiseerd.
Emmen en omstreken:
H. Visser, Sleenerbrink 183, 7812 HR Emmen,
05910-15118
‘s-Gravenhage en omstreken:
A.M. Ismail, Kersengaarde 4, 27235 BR Zoetermeer,
079-5314785, en W.D.A. Hakkenberg van Gaasbeek,
079-5108006 en H.w.L. Kenens, 079-4112898.
De eerste bijeenkomst van het nieuwe seizoen is
reeds achter de rug. Ook nu konden we weer
constateren dat er meer dan voldoende belang-
stelling bestaat. Ongeveer 40 mannen en vier
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 8
NAA
vrouwen bezochten deze avond. Aangezien niet
alle bezoekers het lidmaatschap bezitten — in-
troducees mogen worden meegenomen — heeft er een
ledenwerving plaatsgevonden. Dertien leden heb-
ben we mogen inschrijven. Verder is er veel
belanstelling voor de cursus BASIC en Machine-
taal programmeren. Voor elk van deze cursussen
zijn elf aanmeldingen binnegekomen. Tijd en
plaats van deze cursussen worden nog door de
regioleiders besproken en spoedig bekend gemaakt
(In het vorige stukje onder de Regio 't Gooi en
Omstreken staat hierover reeds het een en ander
vermeld). Een goede cursusleider voor machine-
taal is in de persoon van M. Reinders gevonden,
die ook de BASICODE heeft ontwikkeld voor MSX.
Drie vragen zijn na het vragenuurtje open geble-
ven:
l. Kan men in screen OQ variabelen op een bepaal-
de plaats inverteren?
2. Kan men ook in VDP-2 werken en zo ja, hoe?
35. Wie wil een verhaal houden over computer
communicatie?
Tot slot van de avond werd de database van Henry
Kenens gedemonstreerd. Het programma hiervoor is
in BASIC geschreven en is op dit moment 17 Kbyte
groot. Iedereen was enthousiast over de presta-
ties en presentaties. Na afloop werd het pro-
gramma vrijgegeven voor toepassing.
De bijeenkomsten zijn gepland op iedere laatste
maandagavond (met uitzondering van december
1985). Deze avonden zijn alleen toegankelijk
voor leden die aan hun contributieverplichtingen
hebben voldaan en beginnen steeds om 20.00 uur
en eindigen uiterlijk om 235.00. Ze vinden plaats
in een zaal van de sportkoepel de Olympus, Voor-
weg 107 te Zoetermeer (wijk 16).
Noord-Hol land:
J.N. Maessen, Postbus 552, 1780 AN Den Helder,
tel. 02230-19363.
Voor alle andere regio's worden nieuwe contact-
personen gezocht, die zich voor de club willen
inzetten. Informatie hierover kunt u krijgen bij
alle regiocoordinatoren en/of de redactie van
MSX-MOZAIK.
Dr. Persoonslaan 15b
Willebroek
Europees Computer Centrum Telefoon 03 - 886 2060
MSX Expansion Computer Case
Hfl BF
ECC 8 550, 9.900
ECC 4 375 - 6.750
Goldstar MSX 64k 610,-- 10.999
AVT MSX 64k 765, 13.990
Deawoo kleurenmonitor 910, 16.380
Lees de objectieve testrapporten in:
- MSX Magazine
-_MSX Info
MSX Mozaiek
MSX Verenigingsblad België
Radio Amateur Magazine
eerste diskdrive 5,25 inch Hfl BF
eerste diskdrive 180 Kb 995 17.100
eerste diskdrive 360 Kb 1638, 29.485
eerste diskdrive 720 Kb 1679, 30.220
Tweede diskdrive mag 5,25 of 3,5 inch zijn. In kast met
voeding en alle bijbehorende kabels. Bij de genoemde
prijzen zijn wij ervan uitgegaan dat U de eerste drive al
van ons in Uw bezit heeft.
Hfl BF
tweede diskdrive 180 Kb 950 17.100
tweede diskdrive 360 Kb 1056, 19.000
tweede diskdrive 720 Kb 1095 19.710
EPROM PROGRAMMER
VOOR MSX COMPUTERS inclusief software
Hiermee kan U Uw zelfgemaakte basic
(of machinetaal) programma’s in eprom zetten
(ook bestaande software).
Hfl BF
499 — 8.980
Rompacks met eproms los verkrijgbaar.
2K-4K-BK en 16K.
Volwaardige MSX printers
door middel van de door
ons vervaardigde
Rompack printer routine.
Indien U een FAX 180
of Trend JP printer bezit,
kunt U nu alle MSX karakters Verder verkopen wij MSX computers, monitoren, printers en alle toebehoren. Nieuw is de
uitprinten. MSX MUIS. Natuurlijk ook de door onszelf ontwikkelde Expansion sloten, ECC 8 en ECC 4.
Vraag de introductieprijs! ! ! Tegen zeer scherpe prijzen.
met of zonder printer. Prijzen inclusief BTW. Prijswijzigingen voorbehouden.
Telefoonnummer van ECC vanuit Nederland O9 - 323 886 2060.
Wij zijn maandag tot vrijdag van 09.00 tot 18.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 18.00 uur open.
Voor schriftelijke reactie: Postbus 73817 te Den Haag.
WONTIM IHYMOHYH AOTINHIMLNO 47TAZSNO HOOO IO HOOA SHI TV AO
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 9
. . …
TE IEEE TLE ATAR EE NE EE
en Bin onm am en (Bij het Me
Bn Bie deens : 8
tE ie a ie Amsterdam
Tel: 020 - 123206
NIEUWS *
NIEUWS
MSX-speciaalzaak
mr De lste MSX software speciaalzaak in Am-
sterdam
w- Het meest uitgebreide assortiment, ook in
boeken, tijdschriften e.d.
ver Objektieve voorlichting en advies
se Listing-service
se Doorlopende demonstraties
Verzending door heel Nederland
020-993519 Z 020-123206
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 10
en
wenende nndenndenennse eener
WSxsop (shop
Opening van de eerste 'MSX-softshop'
Op 19 oktober j.l. opende de eerste 'MSX-soft-
shop! in Nederland haar deuren. Deze eerste
speciaalzaak voor MSX-software in gevestigd in
de vespuccistraat 48 te Amsterdam. Ze beschikken
over meer dan 500 titels, een ongehoord aantal
als men bedenkt dat in de gemiddelde computer-
winkel niet meer dan tien titels verkrijgbaar
zijn. Naast software, voeren zij praktisch alle
boeken en tijdschriften die op MSX-gebied is te
krijgen in Nederland. Aan de demonstartiebali in
de winkel is een permanente demeonstratie van
alle beschikbare software te zien.
Niet alleen spelletjes, maar ook zakelijke en
educatieve programma's worden verkocht. Voor elk
wat wils. Viditel behoort eveneens tot de demon-
stratie mogelijkheden.
Voor mensen zonder printer wordt de mogelijkheid
aangeboden om hun listings van zelf gemaakte
programma's uit te draaien tegen kostprijs. Als
extra service voor MSX-gebruikers wordt alle
hardware informatie verstrekt en is er uitge-
breide documentatie voorhanden.
De winkel is dagelijks geopend van 09.00 uur tot
18.00 uur, ookk op de koopavonden kunt u er
terecht. 's-Maandags zijn ze tot 13.00 uur ge-
sloten.
Postorders worden door het hele land verzorgd
tegen scherpe prijzen. Gerealiseerd wordt dit
door de eigen import van veel programmatuur.
Voor leden van 'De MSX-er' is het interessant te
weten dat zij verschillende pakketten tegen een
gereduceerde prijs kunnen aanschaffen. Inlicht-
ingen hierover geeft MSX-softshop, Vespucci-
straat 48, 1056 SM Amsterdam, tel. 020-123206
alle benodigde inlichtingen.
„esse. esesesessessesesesss.eE
enten neee nnee eee ner" 0 0 ete ee na aoe
"ee oa on nao". eee sesesessssessess.e.i
eee a oe none sessessssaessess.
Nd
aa oee oan nae. sesesssesssssses Ef
eeens... sees .ssssesssesnsss
MSX II professioneel
MSX II professioneel ingezet
De 200-ste levensmiddelen winkel met 'scanning'-
apparatuur geopend.
De heer W. de Boer, directeur-generaal Handel,
Diensten en Ambachten van het Ministerie van
Economische zaken, heeft in Lemelerveld (Over-
ijssel) de 200-ste levensmiddelen winkel geo-
pend, die 'scanning'-apparatuur in gebruik gaat
nemen.
Met deze officiele opening is het startsein
gegeven voor een geavanceerd automatiseringspro-
ject binnen deze branche. Het project — unitel
genaamd en werkt volgens het Videotex-principe
(bijvoorbeeld Viditel) -, is op initiatief van
Unigro NV genomen in in samenwerking met Cap
Gemini, Imacs, Philips en Micro Technology tot
stand gekomen. Economische zaken heeft een sub-
sidie van fl,5 miljoen gulden voor dit project
verleend. Achtergrond hiervan is de mogelijke
verbetering van de positie van de zelfstandige
levensmiddelen handel. |
Deze bedrijfstak heeft namelijk in de laatste
Jaren een ernstig verlies in marktaandeel moeten
constateren.
Het doel van het automatiseringsproject is door
met name het verhogen van de communicatie snel-
heid en het verzamelen, verwerken en beschikbaar
hebben van relevante informatie, de zelfstandige
ondernemer beter in staat te stellen een concur-
rerend prijsbeleid te voeren.
Het ontwikkelde systeem is uniek te noemen,
omdat niet alleen communicatie plaats kan vinden
tussen de detaillist met zijn MSX II computer en
de centrale computer bij de groot-handel (on-
line). De winkelier kan zonder contact te hebben
met de centrale computer, zelf op zijn appara-
tuur bestellingen invoeren, wijzigen of bericht-
en klaar maken (off-line), waarna pas contact
wordt gezocht met de centrale computer om de
berichten door te geven. Hierdoor worden de
transactiekosten tot een minimum teruggebracht.
(De zelfstandige groep ondernemers zijn verenigd
in de Super Club 199 winkeliers, die aangesloten
zijn bij het groot-handelsbedrijf Unigro NV te
Utrecht).
ss … a a se es
s a a . .
se a ss ese es se
Tips
Sommige programma's, die wel draaien met een
diskette-eenheid, maar niet draaien met een
cassette, maken regelmatig gebruik van de
commando's LSET en RSET. Deze commando's staan
de gebruiker pas ter beschikking als Disk-BASIC
aanwezig is. Een recept om deze commando's te
emuleren luidt ald volgt:
LSET A$-B$ wordt dien overeenkomstig
IF LEN(AS)>LEN(B$)
THEN MID$(A$, 1 )=B$+SPACES(LEN(A$) -LEN(BS) )
ELSE MID$(A$,1)=8$
RSET A$=B$ wordt dan
IF LEN(AS)>LEN(B$)
THEN MID$(A$, 1 ) =SPACES(LEN(AS$) -LEN(B$) )+B$
ELSE MID$(A$,1)=8$
Een leuk truukje nietwaar.
Het onzichtbaar maken van de beeldscherminhoud:
MSX :
VDP(1)-VDP(1) AND &HBF
SVI:
POKE &HFAO7,PEEK(&HFAO7) AND &HBF
: OUT 129,PEEK(&HF A07)
: OUT 129,129
Beeldscherm weer zichtbaar maken:
MSX:
VDP(1)=VDP(1) OR &H40
SVI:
POKE &HFAO7,PEEK(&HFAO7) OR &H40
: OUT 129,PEEK(&HF A07)
: OUT 129,129
SCREEN l voor MSX wordt bij de SVI computers
verkregen met:
10 SCREEN O
20 POKE &HFE3C,PEEK(&HFE3C) AND &HFD
30 OUT 129,PEEK(&HFE3C )
40 OUT 129,129
50 POKE &HFAO7,PEEK(&HFAO7) AND &HE7
60 OUT 129,PEEK(&HF A07)
70 OUT 129,129
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 11
De MSX-er op de HCC-dagen
De MSX-er' op de HCC-dagen
De MSX-club is op de HCC dagen, die gehouden
worden op vrijdag 22 november en zaterdag 23
november, vertegenwoordigd. We staan in de Ju-
lianahal op standnummer 6071. Alle leden zijn
van harte welkom op deze computerdagen, die door
de Hobby Computer Club worden georganiseerd. Het
beloofd wederom een groot spectakel te worden.
Zelf zijn we nieuwsgierig wat er nu gedumpd
wordt ten gunste van de gebruikers. De prijzen
zullen ook dit jaar, evenals voorgaande jaren,
sterk kelderen.
Deze manifestatie beslaat dit jaar vier hallen
van de Utrechtse Jaarbeurs. Voor de bezoeker zal
voldoende zijn te zien: noviteiten van allerlei
aard, speciale demonstraties, mini-cursussen en
een filmprogramma. Een greep uit het programma,
die de belangstelling van het publiek zeker
heeft.
Wij van de redactie zijn alleen nieuwsgierig hoe
de aanloop is, nu de PCM-show net haar poorten
heeft gesloten, ook in de Utrechtse Jaarbeurs.
Ons inziens heeft de HCC-dagen het voordeel dat
het publiek kan kopen, en hoe en tegen welke
prijzen? Afwachten!
In ieder geval tot ziens op de beurs.
Zolang de voorraad strekt worden de cassettes
met de programma's van de. verschenen nummers
verkocht op de stand. Verscheidene oudere exem-
plaren van MSX-MOZAIK zullen ook te koop worden
aangeboden. Hier geldt echter op-is-op. Vooral
van de oudere nummers zijn er niet veel meer
over.
BASICODE 2, evenals BASICODE 1, zal op cassette
staan. Voor leden die interesse hebben, zijn
deze verkrijgbaar.
Alle cassettes kunnen, indien uitverkocht, ook
op nabestelling worden geleverd. We hebben echt-
er voldoende laten aanmaken, zodat dit gevaar
niet direct bestaat.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 12
Hp
weo
Om
7
‚
7
A
OI
L
im
DROP rg en en NI ed
KPT Ee 3 NEEN ENEN
CENTRAAL
STATION
gen naa
en
en
In
SN
he
<
Wij
Enque
vragen aan alle lezers enkele minuten uit te trekken om deze
enquete in te vullen. Dit onderzoek is bedoeld om meer inzicht te
krijgen in wat er onder de MSX-gebruikers leeft en hoe MSX-MOZAIK
hierop kan inspelen. Neem even de tijd en maak MSX-MOZAIK
inderdaad "Het informatieblad voor elke MSX-er'.
U kunt het ingevulde formulier terugsturen naar De MSX-er,
Batterijlaan 39, 1402 SM Bussum. Voorzie de envelop van voldoende
frankering.
Vragen
la. Welke COMPUtSr .ReEZIE UP samarimereneden sens dnek enn
Ib. E38 Att úw eerste COMPUCGLP anr aarsnene sae ne ee EN HE
le. Zo niet, welke Somputer bezat u ALIEEVOOEZ sans soo sa emee.
Ze Hos Gua HERE UL esmee nand eener ern enrNRen
3. Computert uw hele familie Mee? „saneren eee sien ee
bs Wat VERAE U Van MEKSMOBAIK (RSEUCIN ZL wone arn GD ener se ale Walen
5. Wat wilt u meer in MSX-MOZAIK zien?
ie NLOUME ND we EERE ORE ER EAD 0 DE ENEN WOB EI
bi OE KD enten ent nare teke nme etn eene iN ee
. Cursussst- (BASIC PASCAL BENN Pander esnams re ern sene.
d., Besprekingen en testen ….….…...eseesesesessesseeseeseeeee ED sen
e., Algemene OnNdEFWEEPDEN … sn somers eene sas enen tenen es
fs: Addere. SAHSFWELDEN sau anar e tetes nde ee me ee ee
6. Wat mist: u: in MSRMOZALK (ROET)? wasmand sar eenen sne ens
7. Waarom wordt u lid van een MSX=club (KOEENE uele. eet s
8. In welk opzicht kan de club meer voor u doen (kort)? ........
De Wat 18 uw Specialisatie? sreterrsevsrtaare tired ee
10. Mogen wij leden met een probleem op dit gebied naar u
verwijden? 30- jas NEEM „sn nva vans enen ene een ve Core
RACER veametenrerstes sein Ale men POSTCOAS: ‚ss oon as
WODAPDLA&AEB sereen terende. Kle wedsumernned enh
Il. Kunnen wij rekenen op uw bijdrage om MSX-MOZAIK interessanter
ER MOENONED ERATO BAT GENE RK ee ELKEEN RER He
Opmerkingen: ..... TERI ENT EENDERDE ER WELEER Ed THAN
Wij danken u voor uw medewerking.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 13
SD
tn ns
EAN ZEE
Rechtstreeks aansluitbaar
op de Commodore 64,
PTT - Goedgekeurd Commodore 128 en op alle
nr. 843174 RS 232 computers (optie) -
Kompleet met software
truuks en tins
deel 1
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 14
MSX-Sinterklaas en Kerstprijsvraag
matie serieel verwerkt, dat wil zeggen achter elkaar,
MSX-MOZAIK schrijft de grootste programmeerwedstrijd zoals op een cassettebandje. De informatie-overdracht
uit op MSX-gebied. Dit is een unieke kans om aan een gebeurt echter vele malen sneller dan bij een casset-
computer, randapparatuur, software of boeken te ko- terecorder.
men.
Op verzoek: UITERSTE INZENDDATUM is
geworden 3 december 1985!!! Nu of nooit,
zie de fantastische prijzen hiernaast! !
In principe kunnen allerlei soorten programma's mee-
doen, van klein tot groot, van spel tot toepassings-
gericht. Het accent van deze wedstrijd ligt echter op
utilty-programma's. Dit zijn programma's die iedereen
kan gebruiken, zoals screendump, snelle disk drive
Vierde prijs:
Een cassette software programma van Aackosoft: Jet
Fighter. Dit is een drie-dimensionaal spel, waarin
een vlucht-simulatie gecombineerd wordt met een arca-
de-achtig spel. Het spel zet de speler op de plaats
van de piloot. Missie: probeer de vijand te vernieti-
gen.
Vijfde prijs:
Vijf boekjes van Stark Texel 'Truuks en tips voor de
aansturingen en noem maar op. De programma's mogen in MSX'. Een uitgebreide bespreking vindt u elders in
iedere taal geschreven zijn, MSX-BASIC, machinetaal, dit nummer.
Pascal enzovoorts.
Reglement
Eindelijk de gelegenheid om te bewijzen dat MSX meer
is dan alleen maar een modeverschijnsel. Doe mee en
maak MSX tot het gebeuren van 1986.
Eerste prijs:
De eerste prijs is een SV728 MSX-computer van Spec-
travideo. Een krachtige en indrukwekkende computer,
die functioneel, strak en mooi combineert tot een
computer die overal ingezet kan worden; Het toetsen-
bord bestaat uit 90 toetsen, met een apart nummeriek
gedeelte en speciale toetsen voor tekstverwerking. Op
deze professioneel ogende computer kan een standaard
5,25" disk drive worden aangesloten, waardoor hij
programma's zowel onder MSX-DOS en CP/M 2.2 kan
draaien. Een computer die aan de toekomst denkt.
Tweede prijs:
Twee Teletron 1200 MODEMS, de nieuwste aanwinst op
MSX-gebied, afkomstig van DCS (Discount Computer
Store). Het professionele modem beschikt over viewda-
ta- en terminal cartridge, die zo in de poort van de
MSX-computer kan worden gestoken. Hij beschikt over
functie-presets, auto-dial, auto-answer, auto-spraak-
/data schakeling en is volledig vanuit de computer
bedienbaar. Het modem wordt inclusief de bijbehorende
software geleverd. Een complete test van dit modem
a. De programma's moeten op een standaard MSX-compu-
ter kunnen draaien. Uitbreidingen, met uitzondering
van stuurknuppels (joysticks), afdrukkers (printers),
cassetterecorder en standaard disk drives, zijn niet
toegestaan.
b. de Programma's moeten op diskette of cassette
worden ingezonden, voorzien van een listing (indien
mogelijk) en een beschrijving of gebruiksaanwijzing.
Op alle ingezonden documentatie en programmadragers
moeten duidelijk de naam, adres, postcode en woon-
plaats vermeld zijn.
c. De programma's moeten zelf zijn geschreven,
eigen, oorspronkelijk werk van de inzender
Groepswerk mag uiteraard wel.
d. Wil de inzender zijn ingezonden werk terug ont-
vangen, dan dient hij een aan zichzelf geadresseerde,
voldoende gefrankeerde enveloppe mee te sturen.
e. De copyrights op het ingezonden werk vervalt aan
MSX-MOZAIK, die deze programma's op haar beurt public
domain maakt, tenzij de inzender op zijn deelname
correspondentie duidelijk aangeeft dat dit niet is
toegestaan.
f. Correspondentie over de einduitslag is niet moge-
lijk. De eindbeslissing in alle zaken betreffende de
wedstrijd ligt bij de deskundige jury.
g. Het inzenden van een programma met daarbij. vermeld
dus
zijn.
kunt u in de volgende MSX-MOZAIK verwachten. In deze dat het gaat om de programmeerwedstrijd, betekent
MSX-MOZAIK lukte dat niet meer. automatisch dat wu bekend bent met het wedstrijd-
reglement en met deze voorwaarden accoord gaat.
Derde prijs:
Een quick disk drive van AVT Electronics. We hebben OPSTUREN NAAR: REDACTIE MSX-MOZAIK
hierover an een test geschreven in een van de vorige
nummers. Een quick disk vormt het midden tussen een
cassetterecorder en een disk drive. Als opslagmedium
wordt een 2,8'-diskette gebruikt, die voorzien is van
een spiraalvormig spoor. Op dit spoor wordt de infor-
BATTERIJLAAN 59
1402 SM BUSSUM
postcode en plaatsnaam
Vergeet niet uw naam, adres,
te vermelden
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 15
Î Î
Î
Î EI | Ì
Î
Ì BEEREN | Í '
Î Ht BEEEEREE
Î Î Î 8 |
Ì EE EE Ei
Î
EEEEEE ER
E Ì EERE
ER Ì
|t BEEEEEEEEEND
it Ì
tt | Î |
ij | ij 4
EE Ì
iet EERE EERE
Î Î |
| Ì E j
Titel: Programmeren kan iedereen leren
Auteur: S. Hartogsveld
ISBN: 90 63598 407 3
Prijs: f12,50
Uitgeverij: Stark-Texel
Het boekje begint met de zin: “Een snelle leer-
methode voor het opzetten van een goede program-
mastructuur". Het is dan ook bedoeld en geschre-
ven voor mensen die nog geen ervaring hebben met
huiscomputers en/of het schrijven van eigen
programma's. De schrijver maakt gebruik van de
bekende programmeertaal BASIC, zodat werkelijk
alle beginners met huiscomputers aan hun trekken
komen. Met de beschreven programmeermethode
wordt het de beginner duidelijk waar hij op moet
letten en kunnen zijn programma's, plannen en
ideeen ook worden verwezenlijkt. Het boekje vat
alles samen in 72 pagina's, een bijna onmoge-
lijke opgave, waaraan toch redelijk wordt vol-
daan. Het blijft beknopt, maar de beginnende
programmeur zal veel baat hebben bij de aanschaf
van dit boekje. De verschillende hoofdstukken
zijn:
De werking en opbouw van een computer
Stroomschema symbolen
De programmeermethode
Acht regels
Toelichting op de acht regels
Hoe vindt ik een werkwoord
Extra voorbeelden
Tafelberekening
Aankoop van een huis
Zuinigheidsoverzicht van uw auto
BASIC (computertaal)
Woordenlijst
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 16
Titel: MSX Programmaverzameling
Auteur: Lueers
ISBN: 90 229 3350 4
Prijs: f49,00
Uitgeverij: Data Becker Nederlands
Het boek telt 192 pagina's en staat vol met
programma's, die zo kunnen worden overgenomen.
Het is een mengelmoes van allerlei bruikbare en
minder bruikbare ideeen. Het scala loopt van een
eenvoudige dísassembler tot en met een sportta-
bel aan toe. Het interessanste is naar onze
mening dat de gebruiker ook door het overtikken
van de programma's iets erbij leert. Naast de
programmalistings bevinden zich tevens teksten
die als gebruiksaanwijzing dienen voor de bijge-
voegde programma's. De programma's worden echter
niet regel-voor-regel verklaard, maar ingegaan
wordt op die gedeelten die voor de gebruiker
belangrijk kunnen zijn. De programma's zijn ter
ondersteuning voorzien van de nodige REM-regels,
zodat hij niet volledig in het ongewisse wordt
gelaten op het moment dat hij de bijgevoegde
tekst niet wil gaan lezen. We hebben de moeite
genomen om enkele programma's in te tikken en
moeten zeggen dat ze daadwerkelijk werkten, iets
wat niet regelmatig voorkomt. Of hadden we
slechts geluk? De programma's moeten geschikt
zijn voor alle MSX-computers en voor de Spectra-
video 318 en 328, aldus het commentaar. We heb-
ben dat niet kunnen controleren, dus laat iets
van uw horen!
Vit de inhoud: hexdump, grafische editor, ge-
luid, kalender, crossreference voor gebruikte
variabelen, disassembler, een kersenspel, hollow
genaamd, balkdiagrammen en een ere- en eerste
divisie voetbalcompetitie sporttabel.
DE Canon
T-22A MSX
PRINTER
BRUTO ADVIESPRIJS f 605,- INCL. BTW
TE KOPPELEN AAN
ALLE MSX HOMECOMPUTERS.
|) Soort printer: Thermische Printer met een matrix van 5 x / punten.
2) Interface: 8-bit parallel/Centronic
3) Volledige MSX karakter set met plotter- en grafische mogelijkheden.
4) Aantal karakters per regel- standaard:
- vergroot: 40
- gecomprimeerd: 140
5) Print snelheid: - standaard: 56 kar./sec.
- gecomprimeerd: 62 kar-/sec.
6) Papierdoorvoer: friction-feed.
7) Stroomvoorziening: 230 V, 50 Hz / 24 W. Importeur in Nederland:
B) Afmetingen: 312 mm (B) x 220 mm (D) x 89 mm (H) EVN
9) Gewicht: £ 3 kg. SsHOL
[O) Geluidsniveau: minder dan 56 dB OO ND
-SYSTEMA”
Bloemendalerweg 30-42 - 1382 KC Weesp
Tel. 02940-15315
UIT DE MSX REEKS
Ultra chess
827 cassette f 45,00
HET spel voor elke schaakenthousiast. Je kunt
zelf de tijd instellen die de computer heeft om
zijn zetten te bedenken. Zo bepaal je zelf de
moeilijkheid van het spel. Je kunt tevens
spelsituaties op elk willekeurig mom:
SAVEN om later weer …z-:2 “€ Spes. ad
toegestane zetten, €. <za.j-2 mOg*",
AACKOSOFT
ZE Of One
Musix
953 cassette f 49,50
Zelf muziek maken met een drummer op de
achtergrond, dat kan nu allemaal met MUSIX !
Bossanova, swing, reggae, funk, samba
etc.„etc., het is allemaal mogelijk. De meest
fantastische synthesizer geluiden komen uit de
speaker van uw tv. Voorgeprogrammeerd zijn
bijvoorbeeld de Bolero van Ravel en de
titelsong van MASH, maar u kunt ook zelf uw
eigen muziek schrijven en invoeren. Het
programma is gebaseerd op het
draaiorgelprincipe; u “ziet” de noten op uw
scherm langs komen bij het invoeren en
afspelen. “Cas” de drummer zal u dan
begeleiden in een door u gekozen ritme.
Head Alignment Kit
1021 cassette f 39,50
„ott'emen behoren tot de verleden tijd met dit programma,
hi sscteat uit esù speciale programmacassette, een testtape met
afstels: zralen, ee:. handig schroevedraaiertje en natuurlijk een
Nederlandse handleiding. Het stelt u in staat uw recorder eigen-
handig af te stellen.
Nooit meer problemen met laden van 2400 baud-programma's!
OPWINDENDE PROGRAMMA'S
1 RACKOSOPT nn
737 flight simulator
981 cassette f 55,00
Een uitgebreide simulatie van een modern
straalvliegtuig. Ontwikkeld door een ervaren
737 piloot, een uitdaging voor zowel de
beginnende als meer ervaren vlieger. Besturing
door de joystick, analoge en digitale meters,
radarbeeld, landingssnelheid, uitvallen van
motoren, opstijgen en landen, weersomstandig-
heden, alles bij elkaar een zeer realistisch spel.
LAADPROBLEMEN?
Als het laden met uw recorder niet meer zo soepel verloopt,
moet de opname/weergaveknop worden bijgesteld.
Met de Head Alignment Kit
esn}
lost u dit laadprobieem
en | (5 z ke
Ml
voortaan zelf op
AACKOSOFT INTERNATIONAL B.V.
POSTBUS 3111 2301 DC LEIDEN
MSX is a registered trademark of Microsoft Corporation
TEL.:071 - 41 21 21
Oene
mmm mmm)
mmm
dend
Ree
Ens,
Titel: 40 grafische programma's in MSX-BASIC
Auteur: Marcel Sutter
ISBN: 90 6233 156 4
Prijs: f29,50
Uitgeverij: Academic Service
Een interessant boek voor mensen die graag gra-
fisch werken. Het bevat 40 programma's voor het
werken in MSX-BASIC met hoge resolutie. Bijna
ieder programma wordt voorzien van de nodige
tekst en de uitleg. De teksten bij de program-
ma's worden regelmatig voorzien van de gemaakte
en verkregen illustraties via de ingevoerde
programma's. Ook uit dit boek hebben we enkele
programma's overgetikt en kwamen tot de conclu-
sie dat ze bijna direct foutloos werken — mits
men ze maar goed overneemt. De programmalistings
zijn direct vanuit de computer afgedrukt, zodat
overneem fouten zijn voorkomen. In het boek zelf
wordt aangegeven dat alle programma's foutloos
moeten werken, gezien de reputatie van academic
service mogen we dit aannemen. Omdat de figuren
vaak gebasserd zijn op wiskundige vergelijking-
en, is ook hieraan aandacht besteed. Dit hoeft
niet direct afschrikkend te werken, het gebruik
van het boek ondervindt van 'geen-wiskunde knob-
bels' geen enkele belemmering. Leuk is het feit
dat ook ingegaan wordt op het verkrijgen van
drie-dimensionale beelden op het scherm.
Inhoud:
MSX-Graphics
Grafieken van functies in cartesische vorm
Krommen in poolcoordinaten en in parametervorm
Tekenen van drie-dimensionale figuren
Het tekenen van vlakken in de ruimte
Turtle-graphics en LOGO-simulatie
Educatieve toepassingsprogramma's
Appendix met onder andere PAINT, CIRCLE en DRAW.
Titel: MSX probeerboek
Auteur: Chr.E. de Boer
ISBN: 90 1100 889 8
Prijs: f32,00
Uitgeverij: Educaboek
De titel van dit boekwerk, bestaande uit 286
pagina's met een formaat A4, wekt de indruk dat
we te maken hebben-met een probeerboek. Veel
liever zouden wij het genoemd hebben 'Probeer-
en Leerboek', een titel die waarschijnlijk meer
de lading dekt, dan alleen 'Probeerboek'. De
bedoeling is dat de programmeertaal, naast het
geleerde, direct in de praktijk wordt getoetst
aan de hand van een aantal voorbeelden en op-
drachten. Duidelijk wordt erop gewezen dat dit
boek geen vervanging vormt voor het BASIC hand-
boek dat bij de MSX-computer wordt geleverd. Het
werk begint van voren afaan, dat wil zeggen met
het aanzetten van de computer, hoe de cursor te
besturen enzovoorts. Ons inziens een nutteloze
vulling, die echter speciaal is bijgevoegd om
ook de allereerste beginner een start te kunnen
geven. Het begint pas te spelen in hoofdstuk 3,
waarin het programmeren in BASIC aan de orde
komt. Ook hierbij wordt alles van de grond afaan
opgebouwd. Gezegd moet worden dat de illustra-
ties en foto's de teksten aanzienlijk leesbaar-
der maken. Aan de layout is veel aandacht be-
steed. De vragen en opdrachten moeten zelf wor-
den ingevuld, respectievelijk worden uitgewerkt.
Ter controle zijn de antwoorden en uitwerken aan
het einde van het boek opgenomen, op een duide-
lijke en overzichtelijke manier. Hoewel we niet
het hele boek op juistheid hebben gecontroleerd,
zijn we geen duidelijk storende fouten tegen
gekomen.
Inhoud:
Inleiding
Typen op de MSX
De MSX met teksten en getallen
Programma's in BASIC
Strings
Editten
INPUT en de getalvariabele
Herhalen met FOR-NEXT
ALS, dan en anders
Functies, kleuren en cassette
Gegevens lezen: READ en DATA
Strings, lettertje-voor-lettert je
In de rij: tabellen
Een programma met bestand
Muziek en grafiek
Oplossingen
Register
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 19
CURSUS van PBNA
In de vorige uitgave hebben we aangeduid dat
PBNA met een MSX-BASIC cursus is gestart. Deze
cursus wordt met verschillende merken MASX-
computers aangeboden. Op welke computers het
hierbij gaat gaan we niet in, wel hebben we een
complete set ter recensie ontvangen en onze
bevindingen zijn positief. Van PBNA als grootste
instutuut op het gebied van het schriftelijk
onderwijs mogen we ook niet anders verwachten.
Vergelijkingsmateriaal hebben we niet, omdat de
andere instituten nog niet zo ver zijn, of ons
geen documentatie hebben gestuurd. We laten dit
voor wat het is en beperken ons tot de PBNA MSX-
BASIC cursus.
Een van de belangrijkste kenmerken van deze
cursus is dat de cursist kan kiezen uit drie
mogelijkheden:
l. hij kan het volledige cursuspakket nemen;
2. hij-kan het toepassingsgedeelte nemen;
5. hij kan het leren programmeren gedeelte ne-
men.
De eerste vormt een samenstelling van de beide
laatsten. Het voordeel van deze cursus is dat
men volledig wegwijs wordt gemaakt in de MSX-
BASIC materie en een aantal toepassingen krijgt
‘voorgeschoteld', zodat duidelijk in de praktijk
wordt ingegaan op de mogelijkheden met de MSX-
computer.
Na een algemene inleiding over huiscomputers in
het algemeen, worden de meest voorkomende be-
grippen in deze wereld toegelicht. Hoe de compu-
ter werkt, de diverse gebruiks- en toepassings-
mogelijkheden, evenals de soft- en hardware
komen aan de orde. Hierna volgt een stap-voor-
stap handleiding hoe men met de computer moet
beginnen, voor het geval men naast de cursus ook
de computer bij PBNA aanschaft.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 20
De elementaire wetenswaardigheden van BASIC
komen aan de beurt in het volgende gedeelte,
waarbij alle basis-instructies, opdrachten, wer-
ken met tabellen, deelprogramma's (subroutines),
standaard functies en het werken met teksten en
afdrukken daarvan worden behandeld. De lessen
hierbij omvatten onder andere lezen en schrijven
met de computer en rekenen. Uiteraard zijn deze
lessen doorspekt met voorbeelden en uitwerkingen
van opgaven en oefeningen. De originele compu-
terlijsten zorgen ervoor dat de cursist ook
daadwerkelijk de goede antwoorden op de opgaven
krijgt. Het volgende cursusdeel, de complete
cursus is namelijk in vijf grote delen op te
splitsen — niet synchroon lopend met de cursus-
lessen - diept de BASIC meer uit en worden
kleur, geluid en grafische mogelijkheden van de
MSX-computer in ogenschouw genomen. Hieronder
vallen ook het zelf schrijven van programma's.
Tenslotte wordt in het laatste cursusonderdeel
alleen ingegaan op toepassingen, waaronder
tekstverwerking, elektronische kaartenbak en
elektronisch rekenblad. Bij tekstverwerking
wordt een casettebandje meegeleverd, waarop een
Nederlands tekstverwerkingsprogramma op staat.
Na een inleiding en een uitgebreide handleiding
over hoe het programma te gebruiken kan men aan
de slag. Hetzelfde geldt voor de beide andere
modules: elektronische kaartenbak (database) en
rekenblad (spreadsheet).
Voor mensen met examenvrees is het leuk om te
weten dat de cursist ook een certificaat kan
krijgen met daarop de gemiddeld behaalde resul-
taten weergegeven.
199 CLS:SCREENY,9,1,2,9:COLORI, 2
119 PRINT:PRINT"Dit is een programma
van”
129 PRINT:PRINT"Doclo Sylvain"
139 PRINT:PRINT"Stwg op Ninove, 21"
149 PRINT:PRINT"7899 ELLEZELLES"
159 PRINT:PRINT"B E LG IE"
189 PRINTSPRIENE rente
179 FOR I=l TO 2999 :NEXTI
189 CLS
19 PRINT" *kkkkAkAAAAkA kk kkkk kk
2 PRINT"* METHODE VAN GAUSS *"
219 PRINT!URERKAAKAAKAKAAAAAARAA KAK!
229 PRINT:PRINT"OPLOSSEN VAN N*N STE
LSELS"
239 PRINT:PRINT"VOER DE COEFF RIJ PE
R RIJ IN"
249 PRINT:INPUT"GEEF HET AANTAL VGLN
HN
259 PRINT:INPUT"GEEF HET AANTAL ONBE
KENDEN" ;M
269 IF N<>M THEN 279 ELSE 299
279 PRINT:PRINT"DIT PROGRAMMA WERKT
ALLEEN ALS N=M"
289 GOTO 249
29Y FOR I=l TO N
399 PRINT:PRINT"GEEF DE COEFF VAN DE
VGL" : I
319 FOR J=l TO M+1
329 INPUTA(I,J)
339 NEXT J
349 INPUT"IS DE VGL JUIST INGEVOERD (
J/N)" ;NS$
359 IF N$="J" THEN 369 ELSE 309
367 NEXT I
374 CLS
384 REM UITPRINTEN VAN DE MATRIX
39Y REM------ee eee
499 FOR I=l TO N
419 PRINT
429 FOR J=l TO M+1
439 PRINTA(I,J);
449 NEXT J
459 NEXTI
A69 REM HERLEIDEN TOT DRIEHOEKSVORM
479 REM HET ELEMENT OP DE DIAGONAAL
IS GEEN NUL, INDIEN NUL DE RIJEN VERW
ISSELEN
489 GOSUB 569
499 REM NULLEN MAKEN
57Y GOSUB 759
519 GOSUB 1945
529 REM TERUGSUBSTITUEREN
539 GOSUB 94
549 GOSUB 1149
559 END
56Y REM NUL VERWIJDEREN OP DE HOOFD
DIAGONAAL
57g FOR I=l TO N
589 IF I=J THEN 594
59Y IF A(I,I)<>Y THEN 699
69Y IF A(I,I)=9 THEN 629
619 Il=J
629 FOR Il=l TO M+1
637 HAL I,T1J
649 IF I<N THEN 659 RLSE 51
659 IF I<N AND A(I+1,I)=/ THEN 719
669 A(I,Il)=A(I+1,I1)
679 A(I+1,I1)=H
689 NEXT Il
69 NEXT I
70Y RETURN
718 A(I,Il)=A(I=1,I1)
729 A(I-1,I1)=H
739 NEXTI1l,I
749 RETURN
759 REM SUBPROGRAMMA NULLEN MAKEN :DR
IEHOEKSVORM
768 FOR I=l TO N
779 B=A(I,I)
789 IF B=g THEN 799 ELSE 899
79Y GOSUB 56Y
899 FOR I2=l TO M+1
819 A(I,I2)=A(I,I2)/B
829 NEXT I2
839 C=A(I,I)
849 FOR K=I+1l TO N:P=-A(K,I)
859 FOR I3=I TO M+1
869 A(K,I3)=A(K,I3)+P*A(I,I3)
879 NEXT 13
889 NEXTK
89 NEXT I
SPY CLS
919 PRINT
929 PRINT"DE DRIEHOEKSVORM"
939 RETURN
949 REM TERUGSUBSTITUEREN:NULLEN MAK
EN BOVEN DE DIAGONAAL:SPILMETHODE
95 FOR I=2 TO N
96Y FOR K=l TO I-1
979 P=-A(I-K,I)
98 FOR I2=I TO M+1
OY A(I-K‚,I2)=A(I-K,I2)+P*A(I,I2)
1909 NEXTI2,K,I
191% PRINT
1929 PRINT:PRINT"DE SPILVORM"
1939 GOSUB 1959
1949 RETURN
vervolg op pagina 30
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 21
Toetsdefinitie
19 ° HULPMENU C HORDIJK 1985
29 Ee eaentndneneendkendnhdednntnsdeb denied
39 CLEAR 299,&HD199:ON ERROR GOTO 25
Y :SCREEN Q:COLOR 1,15,1:POKE 64683!,
255 :OUTSHAA, «BIJPD1 APPY : AD=&HDOFF : WID
TH4Q
3l PRINT " Dit program steld u insta
at om met een toets een volledig comm
ando in tegeven'"
32 PRINT"MET SCHIFT EN DAN DE LETTER
D KRIJGT U B.V. DRAW";"BM "
33 FOR I=l TO 1999 :NEXT I
49 LOCATE 19,5:PRINT" EVEN GEDULD AU
B'
EE eternet eenien
69 READ A:POKE AD,A:AD=AD+1 :GOTO 69
79 DATA255,33,12,218,17,174,253,1,4,
Q,237,176,291,195,16,218,271,229
89 DATA213,197,245,42,252,243,126, 33
£2354,13,1,26,0,237,177,194,61,219
9Y DATA214,64,33,79,219,71,58,235,25
1,15,218,61,219,229,42,259,243,54
199 DATAY,225,129,254,25,49,85,254,2
6,242,243,218,254,17,49,19,254,24
119 DATA49,15,126,35,183,32,251,16,2
49,126,35,183,49,39,223,24,248,5Q
129 DATA1Q6,218,295,186,218,42,2,219
‚94,35,86,235,237,91,67,219,62,24
139 DATA254,24,49,9,295,89,0,295,192
‚0,195,61,219,235,245,92,9,42, 229
149 DATA243,295,242,11,295,74,9,58,2
94,251,24,232,126,223,35,183,32, 25
159 DATA291,295,39,19,245,226,218,6,
13,33,71,219,62,1,59,221,243,295,138
169 DATA218,58,221,243,254,15,48,5,6
2,32,223,24,244,295,138,218,295,226
179 DATA218,16,228,24,194,245,39,19,
33,49,9,17,179,243,58,175,252,183
189 DATA4Q,6,33,32,9,17,189,243,237,
83,2,219,84,93,6,23,125,59,34,219
199 DATA25,16,253,68,77,9,291,62,19,
223,62,13,223,291,62,19,295,165, 9
299 DATA62,13,195,165,9,295,168,9,18
3,49,68,295,186,218,245,233,218,22
219 DATA, 42,179,243,205,74,9,183, 32
,2,62,32,254,32,48,9,245,62,1, 295
229 DATA165,9,241,198,64,2985,165,9,5
6,21,29,35,122,254,49,56,9,22,7,58
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 22
239 DATA69,219,183,294,233,218,11,12
9,177,32,299,33,249,251,6,89,54, 9
249 DATA35,16,251,241,193,299, 225,25
1,291,9,214,9,9
if EE
267 RESTORE 35@:FOR X=g TO 307 :BX=&H
DB47+X : READXS
279 IF X$="<" THEN POKE BX, Y: POKEBX+
1,9:GOTO 339
289 IF X$="*" THEN POKE BX, 34: GOTO33
g
29 IF X$="|" THEN POKE BX, 58: GOTO33
g
399 IF X$=""" THEN POKE BX,32:GOTO 3
3
319 IF XS="E" THEN 699
329 POKE BX,ASC(XS$)
339 NEXTX
ZAP “oneennnnennee
359 DATA” ,A,S,C, (,<
367 DATA” ,B,I,N,S, (,<
379 DATA” ,C,H‚R‚S, (,<
389 DATA” ,D,R,A,W,*,B‚M, °,<
399 DATA” ,C,O,L,O,R,°,<
49Y DATA” ,V,P,O,K,E,°,<
419 DATA” ,G,O,S,U,B,°,<
429 DATA” ,H‚E,X,S, (,<
439 DATA”, I, „e\pisg 15,
449 DATA ,I,N,P,U,T,°,<
459 DATA” ,K‚,E‚,Y,°,<
469 DATA” ,L,O,C,A,T,E, °,<
479 DATA ,P,L,A,Y,*,°,<
489 DATA ‚N,E,X,T, °,<
49 DATA ,O,P,E,N,*,G,R,P, | ,*,A,S,#,
lelie #5
SY DATA ,P,U,T, ,S,P,R,I,T,E,“,<
519 DATA” ,Q, (,S,A,V,E,),<
S20 DATA „RBE T,U.R,N, ,%
539 DATA” ,S,C,R,E,E,N, °,<
54Y DATA” ,T,H,E,N, °,<
SSR DATA SPR TT RS
56 DATA” ,V,P,E,E,K, (,°,<
579 DATA”, |,S,O,U,N,D, °,<
587 DATA” ,X, (,E,‚X,A,M,I,N,E, ) ,<
59 DATA E
699 DEFUSR=&HDAYY : A=USR(@) :CLS : NEW
EM
19 REM STERRENSLAG 29
29 ‘C HORDIJK
39 ‘MAARSSEN
AX “JUNI 85
5 INITIALISATIE---—---
69 CLEAR
79 TIME=Q
89 PLAY"S8M1 SQYCDCDFG"
9Y WIDTH 39
199 POKE 64683!,255
119 OUT17Q,16
129 DEF USRY=&H41
139 DEF USRl=&H44
149 KEY OFF:SPRITE ON
152 DIM AS(49)
169 GOSUB 1787
179 GOSUB 939
189 ON SPRITE GOSUB 759
199 SCREEN 2,2 :COLOR 1,15,3
209 X= USRY(Y)
219 LINE(39, 39) - ari 189) ,1,BF
229 LINE (39,181)-(299, 192) ),15,BF
239 LINE(49,49)-(199,179),4,BF
249 GOSUB 2139
259 GOSUB 839
269 GOSUB 2699 ‘SPRITE DEFINIEREN
27Z SPRITE ON
289 ‘———RONDE STAND BEPALEN----—--
299 LET Y=lg
399 LET B= 1
31g FOR Z= 1 TO 49
329 SPRITE ON
339 LINE (84,9)-(195,29),15,BF
349 LINE (179,9)-(195,19),15,BF
35Y PRESET(28,9 ) :PRINT #1, "RONDE
gi 7
369 PRESET (99,9 ):PRINT #1,"
RE "B
379 LINE (239,9)-(259,19),15,BF
389 PRESET (299,9) :PRINT#1 , "SEC" ; INT (
TIME/6)
39Y IF Z=4g THEN GOTO 1569
A9Y “———- SPRITE-POSITIE------
419 LET X=INT(RND(1)*18)
429 FOR I= 3 TO 19
439 LET A=
449 LET A= STICK(QY)
SCO
459 IF A=3 AND Y>1OTHEN 52
469 IF A=7 AND Y>4 THEN 529
479 IF A=} THEN 569
48 Y=Y+1:PUT SPRITE 2, (9*Y,16),15
499 PUT SPRITE 1, (232,29) ,15
59Y PUT SPRITE @, (229,299) ‚1
519 GOTO 597
229 Y=Y-1:PUT SPRITE 1, (9*Y,169),15
53Y PUT SPRITE 2, (249,299) ‚1
54Y PUT SPRITE @, (229,29) „1
559 GOTO 59
56 PUT SPRITE @Q,(8*Y,169),15
579 PUT SPRITE 1l,(239,299) „1
589 PUT SPRITE 2, ite
59 PUT SPRITE 3 ,(4Z+8*X,12*1I),15
699 PUT SPRITE 3, (4Y+8*X,12*1) „1
619 PUT SPRITE 5,(12*1,15),15
627 NEXT I
637 BALK------
649 PLAY" S8M5QYN3ON35
654 LET B=B-1
667 IF B<Z AND Z>2 THEN GOTO 170Y
679 LINE (219,79)-(252,99),1,BF
687 SPRITE OFF
69 LINE(1Z,199)-(29,24),15,BF
799 LINE(19,189)-(29,-5*(B)+189),12
BF
718 IF POINT (15,29)<>15THEN GOTO 15
69
729 LINE(19,39)- (22,39)
739 NEXT Z
749 END
759 ‘——- SPRITE COLLISION--—---
769 SPRITE OFF
779 LET B= B+2 :LET Sg=@:PLAY "S8L8M
OGGOADENSY"'
189 LINE (219,79)-(259,99) ,15,BF
799 PRESET (215,84) :PRINT #1,"RAAK"
89Y RETURN
819 GOTO 819
B nde ni
839 CIRCLE (239,87),27,1:PAINT STEP(
ZD 1,14
84 CIRCLE (239,159),27,1:PAINT STEP
(9,9)
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 23
857 FOR I=l TO 22 STEP2
869 CIRCLE STEP (@,9),1,15
879 NEXT
889 COLOR 2
89Y CIRCLE STEP(Y,D) ‚19
9YY COLOR]
91 LINE (219,79)-(259,99),15,BF
929 RETURN
93Y ‘INTRODUCTIE PLAATJE--------
GAY CLS
95Y SCREEN 2
96 X=USRY (P)
97Y LINE (39,139)-(249,169),4,BF
984 DRAW"BM1 35,129C1S29H1 JUL GRSFSESR
SD12G1 2"
99Y PSET (Y,Y) : DRAW" BRAR2 39D1 8IJL2 39U
189
1999 CIRCLE (135,78) ,29,1
1048 CIRCLE (135,78) ,15,1l,-,2
1929 PAINT (149,70) ‚1
1939 PAINT(179,69),1,4
1949 DRAW"BM29, 19" : DRAW"C1 ZU3D2"
195g FOR S= l TO 49
1969 DRAW"C1YS4AFSES"
197Z NEXT S
1989 PAINT(5Z,3),1@
199 PSET (64,7)
1199 FOR wg=l TO 19
1119 CIRCLE STEP (WOW ,WO+WY ) ‚WIW
1129 PAINT STEP(Q,9)
1139 NEXT
1149 OPEN "GRP: "AS1
1159 GOSUB1 229
1169 GOSUB 1459
1179 X=USR1 (Q)
1189 PLAY"SYFGS8M1 SQYCDFGAS2C
1199 FOR T=l TO 399Y : NEXT
120% RETURN
1218 ‘—-LETTERS DEFINIEREN ——--——-—--—-
1229 LET AS(1)="U6GE4F4DSU4LIR7
D5
1239 LET AS(2)="UIGR4F2D3L6R6D
3G2L4BR5"'
1249 LET AS(3)="BM+@,-3U4E3R3L
3G3D4F3R3
1259 LET AS(4)="U1 RAF2D6G2L4R
4ABR2
1269 LET AS(5)="UI ERSLSDSR3L3D
SR5
1279 LET A$S(6)="Ul @R6L6DSR3L3DSBR6 "
1289 LET A$S(7)="BU2U6BU2BR2R6L6G2D6F
2R6U4LAR3RD4
1299 LET A$S(8)="U1 @DSR6USD1 J
1399 LET AS(9)="BRSU1 4L3R6L3D1 AL3R6B
R2
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 24
1319 LET A$(19)="BU2F2R4U1 9D] 9BR4
1329 LET A$(11)="UIDSESGSFSHSDSBR5
1339 LET A$(12)="Ul ZD PRSU2D2
1349 LET A$(13)="U1gF3E3D1 9
1359 LET A$(14)="Ul JF6D4U1 2D1 P
1369 LET A$(15)="BR2U1 9R6D1 AL6BR6
1379 LET AS(16)="Ul ZR6DSLODSBR5
1389 LET A$(18)="UlGR6DSLSFS
1399 LET A$(19)="BUIR6LEDSREDSLORG
1499 LET A$S(29)="BRSUI YLSR19BD1 J
1419 LET A$S(21)="Ul @D1 PR6U1 JD1 J
1429 LET A$(22)="BUIgM+3, 19M+3,-19BD
19
1439 LET A$(26)="BUIYR8M-8,1R8
1449 RETURN
145 “=== LETTER TEKENEN mmm
146 PSET (49,15)
1479 FOR R= l TO 13:READ QS
1489 IF QS="*" THEN DRAW"BR1 WZ": GOTO
1529
1494 LET Q=-64+ASC (QS)
1599 LET B$=AS$ (Q)
1514 DRAW "C15S4XBS ;BR1 9"
1529 NEXT
1537 RETURN
1549 ‘VUL HIER ZELF OOK EENS WAT IN!
1559 DATA S,T,E,R,R,E,N,*,*,S,L,A,G
1569 ‘—————— EINDSCORE ———-=-
1579 LINE(79,94)-(179,129),15,BF
1589 PSET (72,199) ‚1
1594 PRINT#1,2;" RONDEN "
1609 PSET(74,112) ‚1
1618 PRINT#1, "TIJD": INT(TIME/69) ; "SE
in
1639 LINE(39,189)-(299,192),4,BF
1649 PSET(79,184),15
1658 PRINT#1,"NOG EEN SPEL J/N"
1664 SS=INKEYS:IF S$="" THEN 1669
1679 TIME=g
1689 IF SS="N" THEN GOTO 2957 ELSE I
F S$="J"THEN GOTO 299 ELSE 1669
1694 KEY ON:END
179Y ‘————-- VOORTIJDIG EINDE ———-—-
1719 PLAY"S8DCDC"
1729 LINE (89,99)-(179,129),15,BF
1739 PSET (99,19) :PRINT#1,"- EINDE
1749 FOR T= l TO 2999 :NEXT
1759 LINE (89,99)-(179,129),4,BF
1768 GOTO 1569
177Y ‘——-—---- INTRODUCTIE —-—=
1787 COLOR 1,2:CLS
179Y PLAY"SB8M4AYYYCD"
1899 PRINT STRINGS (37 ,CHRS (197) )
1819 PRINT"STERREN SLAG IS EEN SPEL"
1829 PRINT"WAARBIJ MEN ZOVEEL
1839 PRINT" (MAX.4Z) RONDEN DOOR MOET
KOMEN"
1849 PRINT
1857 PRINT" OF DE BALK MOET BOVENIN
KOMEN" : PRINT
1862 PRINT"PROBEER DE BOM TE ONDERSC
HEPPEN VOOR HIJ DE BODEM RAAKT"
1879 PRINT
1889 PRINT"INDIEN DE SCORE DAALT BEN
EDEN @ DAN IS HET SPEL BEEINDIGD"
1899 PRINT
199Y PRINT STRINGS (39,CHRS (219) )
1919 PRINT"-—------ C. HORDIJK APRIL
1985
1929 LOCATE, 19
1939 PRINT "JOY STICK OR CURSOR KEY"
1949 PRINT "PRESS FIRE BUTTON"
1959 PRINT "OR SPACEBAR"
1969 IF STRIG(1) THEN Qg=1:GOTO 2727
1979 IF STRIG(Y) THEN Q9=Q:GOTO 2927
1989 GOTO 1967
1999 PRINT
209Y PRINT STRINGS(39,CHRS (219) )
ZIN: BRAM neee C. HORDIJK APRIL
ke je eemnes
2929 PLAY"CD"
2939 CLS:COLOR 1,15,1
2949 RETURN
2959 SCREEN Q:CLS:COLOR 8,19,19
296 LOCATE 19,15,9
EM PREEK tpm
2989 PRINTTAB(19);"———- TOT ZIENS —-—
279 PRINPTAB(IY) ; "ee
2199 FOR T=l TO 2999: NEXT
2118 CLS:COLOR 1,15,15:KEY ON
2124 END
2139 ‘———--LANDSCHAP TEKENEN-------
2149 COLOR 2
2154 LINE(Y,4)-(255,25),8,BF
2164 LINE (9,189)-(255,192),8,BF
2179 LINE(Y,39)-(25,175),11,BF
2189 COLOR 1
2199 LINE(49,165)-(199,179),3,BF
229g PSET(4Z,168)
2219 COLOR 9
2229 LET L$="C9;R5LSU1 8L2R1 IL 7E4U2R
2D1E2F8D1 8L1 3U9RADIR3BUZUIRAD3L4"'
2237 FOR X= 29TO 19Y STEP 25
2249 DRAW"R=X3 ; "
2257 DRAW" XLS ;"
2269 PAINT STEP (-2,9),9
2279 PSET(X+X+25,168)
2289 NEXT X
229Y COLOR 11
239Y “PSET(89,89)
2319 CIRCLE(84,89) „19
2329 PAINT STEP(-1,9),11
2334 DRAW'"NL2@NH1 7NU2ONE1 7NR2@NF1 7ND
2NG17"
2349 COLOR 15
2359 CIRCLE (155,84),15,15,,,.3
2367 PAINTSTEP (1,9)
2379 CIRCLE(159,99),29,15,,,.4
238Y PAINT STEP(-1,0)
2394 CIRCLE(169,72),12,15,,,.6
2497 PAINTSTEP(-—1,g)
2419 CIRCLE(75,65),29,15,,,.4
2429 PAINTSTEP(-1,4)
2438 COLOR 1
2449 PSET(199,179)
2454 DRAW"UISRID15"
2468 COLOR 12
2479 CIRCLE(192,153),8,12
2489 PAINTSTEP(-1,9)
2499 PSET(159,167)
259Z DRAW"UISRIDI1S"
2519 CIRCLE(159,151),6,12
2527 PAINTSTEP(-3,9)
2539 CIRCLE(133,168),19,12,,,.2
254Y PAINTSTEP(-1,9)
2559 COLOR 1
2569 PSET (149,184)
2579 COLOR]
2589 X=USRI1 (7)
259Y RETURN
2699 REM
261 REM----MANNETJE STIL----
2629 RESTORE 2639:LET SS="":FOR I=1
TO 32:READ B%:SS=SS+CHRS (B%) : NEXT I:S
PRITES (9) =S$
2639 DATA 7,8,19,8,6,3,19,31,2,2,3,2
‚6,14,9,9,192,32,169,32,192,128,144,2
49,128,128,128,128,192,224,9,9
2649 REMDDDDMANNETJE LINKSD
2659 RESTORE2669:LET S$="":FOR I=l T
O 32:READ B%:SS=SS+CHRS(B3%) : NEXT I:SP
RITES (1 )=S$
2668 DATA 7,4,6,12,6,3, 4031182
‚6,14,9,2,192,32,32,32,192,128,144,24
Q,128,128,176,112,16,2,9,9
2677 REM------
2689 RESTORE269Y:LET SS="";:FOR I=l T
O 32:READ B%:S$=SS+CHRS(B3) :NEXT I:SP
RITES (2)=S$
2697 DATA 7,8,8,8,6,3,19,31,2,2,15,1
2,8,8,9,2,192,64,192,96,192,128,128,2
AY,144,128,128,128,192,224,9,7
2719 RESTORE272Y:LET S$="":FOR I=l T
O 32:READ B%:S$=SS+CHRS(B%) :NEXT I:SP
RITES (3)=S5
2729 DATA 16,16,16,29,13,15,7,23,21,
23,31,15,1,5,2,2,64,64,64,192,128,0,0
‚64,64,64,192,128,9,0,9,9
2737 “== VLIEGTUIG —==
2749 RESTORE 2759:LET S$="":FOR I=1
TO 32:READ B%:S$=S$+CHRS (B%) : NEXT I:S
PRITES (5) =S5
2759 DATA 9,9,128,224,255,196,63,7,1
5,31,62,124,9,9,9,9,3,9,62,129,249,25
2,179,255,128,9,9,9,0,0,0,0
2767 RETURN
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 25
Ik
Shecksum progranma sterrenslag
10=
70=
130=
190=
250=
310=
370=
430=
490=
550=
610=
670=
730=
190=
850=
910=
970=
1030=
1090=
1150=
1210=
1270=
1330=
1390=
1450=
1510=
1570=
1640=
1700=
1760=
1820=
1880=
1940=
2000=
2060=
2120=
2180=
2240=
2300=
2360=
2420=
2480=
2540=
2600=
2660=
2720=
0:
253:
169:
40:
164:
0:
230:
203:
103:
149:
156:
247:
125
187:
124:
163:
kB
322
149:
43:
0:
2
249:
206:
52:
170:
20=
80=
140=
200=
260=
320=
380=
440=
500=
560=
620=
680=
740=
800=
860=
920=
980=
1040=
1100=
1160=
1220=
1280=
1340=
1400=
1460=
1520=
1580=
1650=
1710=
1770=
1830=
1890=
1950=
2010=
2070=
2130=
2190=
2250=
2310=
2370=
2430=
2490=
2550=
2610=
2670=
2730=
„0:
112:
191:
13:
Laue
92:
62:
254:
49:
Is
208:
215:
184:
194:
118:
199:
166:
127:
41:
151:
208:
124:
218:
87:
93z
252:
81:
134:
192:
30=
‚90=
150=
210=
210=
330=
390=
450=
510=
570=
630=
690=
750=
810=
870=
930=
990=
1050=
1110=
1170=
1230=
1290=
1350=
1410=
1470=
1530=
1590=
1660=
1720=
1780=
1840=
1900=
1960=
2020=
2080=
2140=
2200=
2260=
2320=
2380=
2440=
2500=
2560=
2620=
2680=
2740=
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 26
1420=
1480=
1540=
1600=
1670=
1730=
1790=
1850=
1910=
1970=
2030=
2090=
2150=
2210=
2270=
2330=
2390=
2450=
2510=
2570=
2630=
2690=
2750=
je so
Oes Al
210:
21:
52:
49:
50=
110=
170=
230=
290=
350=
410=
470=
530=
590=
650=
710=
170=
830=
890=
950=
1010=
1070=
1130=
1190=
1250=
1310=
1370=
1430=
1490=
1550=
1610=
1680=
1740=
1800=
1860=
1920=
1980=
2040=
2100=
2160=
2220=
2280=
2340=
2400=
2460=
2520=
2580=
2640=
2700=
2760=
156:
60=
120=
180=
240=
300=
360=
420=
480=
540=
600=
660=
720=
780=
840=
900=
960=
1020=
1080=
1140=
1200=
1260=
1320=
1380=
1440=
1500=
1560=
1630=
1690=
1750=
1810=
1870=
1930=
1990=
2050=
2110=
2170=
2230=
2290=
2350=
2410=
2470=
2530=
2590=
2650=
2710=
Orkan Eeke 28
200:
TTT
Viditel
INLEIDING:
Viditei i5 het informatie- en communicatiesystees van
de FIT, he viedt een vrijwel onbeperkte hoeveelheid
inforaatie over de aeest uiteenlopende onderwerpen en
15 24 uur per dag bereikbaar,
Het is te gebruiken door iedereen die beschikt over zen
geschikt TV-toestel, een microcomputer of een terminal
en een teiefgonaansiuiting.
WERKING:
Eerst wordt er een verbinding opgebouwd door de
viditelcoaputer te bellen. Vervolgens worden de
toegangscodenumaers ingetoetst via het toetsenbord,
Hiermee is de verbinding tot stand gebracht en kan met
behulp van diverse zoekmethoden de gewenste inforaatie
opgezocht worden.
BEVE IL SG INGEN/FRIVACY:
Er wordt niet bijgehouden weike abbonnee welke beeiden
opvraagt. Dit 1s dus ook aan de intoraat:ieleverancier
niet bekend (dus geen reklasedrukwerk etc). Verder
dienen voor het opoouwen van de verbinding een aantal
geheiae codenuamers ingevoeró te worden opdat niet
iemand op andermans kosten kan 'Viditellen’,
VERSCHIL MET TELETEKST:
VIDITEL TELETEKST
via telefoon via TV-zenders
24 uur per dag alleen als zenders aanstaan
tWeezi Jd1g eenziJdig
(ook informatie verzenden)(alleen ontvangen!
wachttijd nihil wachttijd gem. 12 seconden
capaciteit onbeperkt beperkt tot +/- 20C beelden
veel spec. informatie beperkte alg. informatie
koppeling andere computers nvt.
betaling via ncta FTT betaling via kijkgeld
INVOER VAN INFORMATIE:
Inforaatie-leveranciers beschikken over speciale
faciliteiten en apparatuur voor het efficient en snel
invoeren van nieuwe informatie en beelden,
voor kleine bestanden i5 het echter ook acgelijk
gebruik te maken van de normale abbonneeappararuur.
Pre
Ka: mmc?
A
GESHIEDENIS - NU - TOEKOMST
nn
De PTT introduceerde in 1978 op de Firato voor het
eerst Viditel. Toen leek het iets futuristisch maar na
het opiossen van een aantaì problemen werd het zysteen
in 1981 bij wijze van proef in de praktijk geöracht,
zij ket aet slechts geringe aogelijkheden. Na dit jaër
werd besioten door te gaan ondanks de tegenvallende
bellangsteiling. in de periode tussen 1982 en nu 15
echter het aantai atcnnees aanzienlijk gegroeid.
Nu:
De aogelijkheden van Viditel zijn au veei groter: vele
duizenden paqina’s informatie, koppeling met andere
computers en andere bestanden, vicinus berichtendienst,
antwoordteelden voor bestellingen er aanvragen
informatie, desioten gebruikerzgroepen voor ver-
trouwelijke intoraatie, teiesoftware vaor
Ricrocomputers binnen halen uit de Viditel-databank
etc.
Toekoast:
In de toekoast is het aogelijk oa via Viditel.
bank-/girooverschrijvingen te verrichten, software uit
te wisselen, Kiantenservice te verienen door bedrijven,
satellietfoto's op te vragen, boodschappen te doen etc.
WAT IS ER VOOR NODIG:
Voor Viditei is een beeldscherm , een toetsenbord, een
telefoonmoden en een Vidite.-aboonnement nodig.
Beeldschera en toetsenbord kan zijn een Tv-toestei get
atstandsbedieningen en een Viditel-interface, een
terminal geschikt voor Viditel of een microcorputer aet
een geschikt programma en een intertace,
WAT KOST HET:
_mm nn a a a
abonnement sf il sci. BTW
per Kaanc + moden
beeidkosten : meeste beelden grati5
enkele beelden heffing
van max. 99 cent,
computertijd : overdag gräti5, verder
ij cent per ainuut
telefoonkosten ; de normale ‘tikken’.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 27
HGE GEBRUIK IK VIDITEL:
menen nn nnn nn nn nn an
Eerst de verbinding maken: apparatuur inschakelen en
de Viditelcoaputer bellen (en evt. goden inschakelen
indien dit niet een automatisch moder 15). Nu kost het
toegangsbeeld. Hier dienen de codenusmers ingetoetst te
worden. Daarna verschijnt een weikosstbeeld set evt,
een melding over nieuwe vidiëus- berichten. Na een druk
op een toets koat het Ò-beeld te voorschijn van waaruit
op diverse aanieren de gewenste intormatie op te zoeken
15. Het opzoeken van de gewenste inforgatiepagina's kan
REt de Viditel-gids (vergelijk telefoonboek) of via het
Viditeisysteem. Er kan gezocht worden aan de hand van
trefwoorden, via een lokale index, via een lijst van
informatieleveranciers of aet behulp van de
Dd5iszoek5oon.
Diverse inforaatieleveranciers geven de mogelijkheid
viä antwoordbeeiden bestel- lingen te doen en
informatie op te vragen. Het invullen van deze
antwoordbeelden koet neer op het eenvoudig beantwoorden
van de gestelde vragen via het toetsenbord. Na invullen
krijgt U de keus tussen annuleren er. verzenden van net
beeld,
In het Viditelsystees is ook voorzien in de
hogei:ikheid berichten te versturen naar andere
Vigitelgebruikers, Dit systeem heet Vidibus. De
berichten worden bewaard in de \ioitelcosputer totdat
deze opgevraagd worden goor de geadresseerde. De
Jeaúresseerde krijgt bij het maken en verbreken van de
verbinding een aelding op het schera als er nieuwe
berichten voor hea zijn binnengekomen. Deze kan hij dan
opvragen door een bepaalde pagina te kiezen.
TELESOFTWARE:
Teiesoftware 15 een nieuwe mogelijkheid van het
Viditelsystees oe microcoeputersoftware binnen te halen
uit de Viditeldatabank. Voor veie typen aicrocoaputers
15 er inaiddeis prograamatuur ontwikkeld om de
gecodeerde software te ‘loaden’. De gebruiker kan zich
een Combinatiepakket aanschaffen van een telesoftware-
abonneaent en de bijbehorende prograamatuur. Kieraee
kan de gebruiker via een boomstructuur de gewenste
software opzoeken en deze aet een druk op de knop
binnenhalen. Deze software wordt dan automatisch
weggeschreven naar schijf of band. Voor vele
programma's betaalt de abbonnee niets, voor enkele
prograama’s wordt een geringe vergoeding verlangd.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 28
Het moden :;5 het verbindingskastje tussen de
viditelterminal (TV-toestel of microcomguter: en de
telefoonlijn. Op dit moment wordt er door de PTT een
Viditelmodes geleverd aan de Viditetabbonnees. Dit
nodea zet de digitale inforaatie van de terminal om in
voor de teiefooniijn geschikte zianalen
(pieptoontjes’), De informatie van de Viditelcomputer
wordt andersom ocagezet in voor de terminal
begrijpelijke digitale signalen, Het Viditelmoden :5
Gemaakt og informatie te ontvangen met 1200 Baud ‘120
tekens per seconde) en te zenden get 75 Baud (7,5
tekens per seconde). Dit 15 zo gedaan omdat het
grootste deei van de informatie van de Viditelcoaputer
haar de abbonnee wordt gestuurd en siechts weinig
inforaatie de andere kant op. Een aantal andere
databanken gebruikt de zelfde snelheden als \iditel
Raär er zijn er cok veel die werken met een snelheid
van 300 Baud (50 tekens per seconde) in beide
richtingen, Voor coaaunicatie aet deze databanken i5
dus een ander modem nodig, of een modea dat over beide
mogelijkheden beschikt. Een voorbeeld hiervan i5 de
Tel.tron 1200 (speciaal ontwikkeld voor de
MSX-coaputer). Zo'n allround aoden levert de FTT niet
voor de Viditel-abdonnee gaar 15 in de handel
verkrijgbaar voor slechts enkele honderden guldens. De
aanschaf van zo’n modea geeft dus de mogelijkheid
buiten Viditel om direkt te communiceren met vele
andere databanken of rechtstreeks met andere
gebruikers. De eerder genoesde Tel.tron 1200/MSi heeft
zelfs de gogelijkheid oa te costuniceren wet
Viditelabonnees die alieen beschikken over het
standaard Viditelmoden.
VIDITEL zal een steeds duidelijker plaats in de
Nederlandse teiecomaunicatie gaan innemen. Er koat een
tijd dat Viditel en alle vergelijkbare systemen een
niet uit de samenieving weg te denken verschijnsel is,
Dit aag nog enkele jaren weg zijn, maar de storaachtige
ontwikkelingen in ogenschouw nemende kan deze tijd wel
eens dichterbij zijn dan U denkt.
[TJ DIRECT AANSLUITBAAR OP ALLE NS coMPurers
[] FUNCTIE-PRESETS
TJ AUTO-ANSWER
CJ] AUTO-DIAL
DJ AUTO-SPRAAK/DATA SCHAKELING
CJ] AUTO-BAUDRATE SELECT
[] VOLLEDIG VANUIT COMPUTER TE BEDIENEN
L] GEEN OVERHALEN VAN SCHAKELAARS NODIG
L] INCLUSIEF
met
SOFTWARE VOOR
—-Auto-dial/Redial
—-Äuto Log-in
-Viditel-mode (1002)
-Terminal-mode
-Beeldopslag
-Baudrate-selectie
-Auto-answer
-Printer functies (screendump
en telexachtige faciliteit)
„Zend screen functie
-Volledige Viditel EDITOR!!
„Screen Editor
-Omschakeling zw/w — kleur
-Testbeeld
-Local Echo
-Originate/Answer functie etc.etc.
„Transmissie op 1200/75 75/1200 (!!)
300 baud in zowel Terminal als
Viditel mode.
[_] AUDIO IN/OUTPUT VOOR GEWONE CASSETTERECORDER
(DIN-PLUG) VOOR OPSLAAN EN WEERGEVEN (SIMULEREN)
VAN TELEFOONLIJN
[] 10 LEDS VOOR AAN TE GEVEN FUNCTIE
CARRIER/TRANSMIT/RECEIVE/300/1200/ORIGINATE/
ANSWER/RING/ON LINE/POWER
[] FRAAIE VORMGEVING
[] 3 MAANDEN GARANTIE
PT T-=-GOEDGEKEURD
NR. 3431/74
SPECIFICATIES TELETRON 1200
ZENDER:
zendnivo
Ohm)
frequentie nauwkeurigheid
ONTVANGER:
ontvangstgevoeligheid
frequentie tolerantie
draaggolf detectie gevoeligheid:
aan
uit
reactietijd draaggolf detectie:
aan
uit
AUTO SPRAAK-DATA SCHAKELING:
gevoeligheid
reactietijd
BELDETECTIECIRCUIT:
frequentie
gevoeligheid
reactietijd
max. vertraging voor
detecteren draaggolf
tijdsduur antwoordtoon
stilte voor zenden
AUDIO:
uitgangsnivo
ingangsgevoeligheid
ISOLATIESPANNING:
-10 dBm +/- 1 dB (600
+/- 0,4 Hz
0 tot =4á4 dBm
+/- 16 Hz
> =áá dBm +/-
< -46 dBm +/-
_ pn
Oe
ww u
20 ms
50 ms
> -30 dBm
l sec.
15 tot 30 Wiz
> 35 V
0,5 sec.
eN
3,0 sec.
1,9 sec.
2 mV/KOhm
15 mV tot 2 V
UW DEALER:
* Wehkamp
* Alle Sony Hit-Bit deasers
L$
Discount Computer Store bv.
Utrechtseweg 117
6862 AG Oosterbeek
Tel. 085 — 340 640 *
* Alle goede computerwinkels
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 29
1959 REM UITPRINTEN VAN DE DRIEHOEKS
VORM ker manier kwijt, f 34,50
1969 PRINT:FOR I=l TO N
1979 PRINT N AFTREKKEN can
1989 FOR J=l TO M+1
1999 PRINTUSING"####.##" sINT(A(I,J)*
199+.5)/199;
1199 NEXTJ
1119 NEXT I
1129 RETURN ra ziet
1139 PRINT
1149 PRINT:PRINT:PRINT"DE OPLOSSING
Is" .
1159 IF N=M AND A(N,M)=1l THEN 116gEL
SE 1179
1169 PRINT:PRINT" Va"
117g FOR I=l TO N
1184 PRINTINT(A(I,M+1)*199+.5) /199;
1194 IF I=N THEN 1229 ELSE 1299
1299 PRINT", ";
1219 NEXTI
1229 PRINT" )"
Checksums programma methode-van-gauss
100= 63: 10m 4/7 120= 137: 130= 128: 140= 164: 150: 458
160= 167: 170= 46: 180= 13: 190= 128: 200= 155: 210= 113:
220= 248: 230= 119: 240= 70: 250= 242: 260= 23: 270= 129:
280= 67: 290= 14: 300= 100: 310= 69: 320= 17: 330= 217:
340= 52« 350= 179: 360= 213: 370= 13: 380= 0: 390= 0: Z
400= 254: 410= 133: 420= 72: 430= 150: 440= 220: 450= 107: 8
460= Oz 470= 0: 480= 175: 490= 0: 500= 170: 510= 15: A
520= O0: 530= 186: 540= 20 550= 184: 560= O0: 570= 13: &
580= 94: 590= 13: 600= 137: 6l0= 54: 620= 37: 630= 86: =
640= 219: 650= 69: 660= 201 670= 195: 680= 247: 690= 222: rt
700= 193: 710= 224 720= 202 730= 164: 740= 201: 750= 0: 4
160= 13: 710= 204: 780= 4 790= 180: 800= 45: 810= 100:
820= 248: 830= 202 840= 5 850= 97: 860= 68: 870= 13:
880= 135 890= 224 900= sE 910= 138: 920= 121: 930= 201: Ii
940= 0 950= 24: 960= 64: 970= 78: 980= 94 990= 7 ee
1000= 122 1010= 240 1020= 138: 1030= 88: 1040= 135 1050= 0 \O
1060= 96 1070= 2: 1080= 132: 1090= 41 1100= 210 1110= 84 za
1120= 131 1130= 248: 1140= 231: 1150= 141 1160= 60 1170= 225:
1180= 228: 1190= 80: 1200= 107: 1210= 205 1220= 19:
Computopost levert alles, voor MSX:
Disk-drives, computers, software, boeken,
ILT monitors, stofkappen, aansluitkabels,
diskettes, cassettes, joysticks,
MOST printers enz. enz. enz. vectAkSn ms%*
Ss oo
ee Pre naaP Al onze prijzen zijn inclusief B.T.W.,
maar exclusief verzend- of rembourskosten.
Postbus 225, 8100 AE RAALTE
Tel. 05720-54637/54197
Bel of schrijf een kaartje onder vermelding MSX naar ons voor een volledige catalogus.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 30
deel 2
6. Wijzigen van het karakterformaat
tijdens de programmaverwerking
In programmaregel 50 van afbeelding 8
wordt het karakterformaat op 2 gezet.
Het adres wordt vervolgens een eerste
maal in dit formaat afgedrukt.
Programmaregel 100 wijzigt dit formaat
a. Met een expliciete code in 5
| den
In nr 4 hebben we aangegeven dat de
opdracht LPRINT CHR$(&H12)+'N!" het
karakterformaat van de programmalis-ting
instelt in formaat N. Hierbij is N een "
geheel getal gelegen tussen 0 en 15. De eben venae
hexadecimale notatie &H12 kan ook
b, Vanuit een stringvariabele
waarmee het
karakterformaat wordt vastgelegd, moet
decimaal d D d ht gevolgd worden door een string. Deze
: oe Tom A Nn ee string bestaat uit twee delen : de
wordt dan : LPRINT CHR$(18) . Door deze sbutrernde. CENSI en de Fermtodde
opdracht in te bouwen in een programma "5!!, Beide strings worden samengevoegd
worden de programmaresultaten in het (geconcateneerd) door middel van het
BES NGCLEELK AOEMAAL GEBED. â18 +teken (de concatenator) tot eên string:
voorbeeld het programma in afbeel-ding CHR$(18)+"5"', Het is echter ook mogelijk
8, Laat het uitvoeren met je eigen adres deze door een kommapunt. te scheiden
als invoergegeven en je bekomt een CHR$(18);"'5"", Door deze Porhaatcads Tel
analogon van afbeelding 9 als resultaat. EE stringvariabele kan
het karakterfor-maat op een interactieve
18 CLS wijze worden opgegeven, Het programma in
29 INPUT "naam s Hang afbeelding 10 laat toe een adres in te
30 INPUT “straat NESS tikken en vraagt daarna in een FOR-NEXT-
48 INPUT “woonplaats: "“;W$ lus drie-maal naar een karakterformaat
58 LPRINT CHR$C18)+"2" (regel 60)
69 LPRINT N$
23 LPRINT S$
83 LPRINT Wé
90 LPRINTELPRINT
188 LPRINT CHR$C18)+"5"
110 LPRINT N$
120 LPRINT S$
138 LPRINT W$
CLS
INPUT "naam
INPUT “straat °
INPUT “woonplaats:
FOR Tel 10 3
INPUT "“karakterformaat 0-15 "iF$
LPRINT CHR$(18)+F$
Afb. 8 : Karakterformaat wijzigen vanuit gaas hek Se
het programma 109 LPRINT W$
119 LPRINT :LPRINT :LPRINT
120 NEXT I
iS dS de
Afb. 10 : Het karakterformaat vanuit een
M] S ne ei “ Ì 8 ® stringvariabele
Afbeelding 11 geeft het ingevoerde adres
afgedrukt in respectievelijk formaat 0,1
en 2. Merk op dat ook het interligne
(resultaat van een lege LPRINT-opdracht;
programmaregel 110) beinvloed wordt door
het karakterformaat.
Afb. 9 : Resultaat van het programma uit
afbeelding 8
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 31
7, Wijzigen van de kleurcode tijdens
de programmaverwerking
De algemene formulering van de opdracht
om een kleur te selecteren is :
regelnummer LPRINT CHR$(27)+"CN" De
string in deze LPRINT-opdracht be-staat
nok hier uit twee delen : de stuurcode
CHR$(27) en de string die de
geselecteerde kleur aanwijst : "CN" De
hoofdletter C is hier noodzakelijk en de
hoofdletter N moet vervangen wor-den
door een cijfer van O tot en met 3. Door
gebruikt te maken van de concatena-tor
kan ook hier weer de kleurcode tij-dens
de programmaverwerking gewijzigd worden.
Afbeelding 16 geeft een program-ma
waarmee deze mogelijkheid geillus-treerd
wordt. De lezer die over een SONY PRN-
C41 plotter-printer beschikt zal merken
dat de resultaten in drie ver-schillende
kleuren op de printer worden afgedrukt.
Het programma werd echter zo aangevuld
dat de resultaten ook op het beeldscherm
worden afgedrukt. Op deze wijze zijn de
programma s ook geschikt voor een lezer
die geen SONY-plotter-printer heeft. In
dit geval kunnen zelfs alle opdrachten
waarvan het sleutelwoord LPRINT js
worden weggelaten, We zullem dit
principe daar waar het zinvol is ook in
de volgende artikels blijven vol-gen.
Dit leidt uiteraard tot langere
programma's. We vermoeden echter er een
ruimer MSX-publiek mee te plezieren.
Merk tussendoor ook de nauwkeurigheid op
waarmee je MSX-computer rekent,
CLS
39 PRINT
40 LPRINT CHR$C27)+"C1"
SB LPRINT CHR$C11):
69 LPRINT "getal",
28 LPRINT CHR$C27)+"C2"
88 LPRINT CHR$C11);
98 LPRINT "kwadraat",
108 LPRINT CHR$(227)+"C3"
118 LPRINT CHR$C11);
138 LPRINT
148 FOR I=8 TO 9
168 LPRINT CHR$C27)+"C1"
178 LPRINT CHR$SC11):
188 LPRINT I,
1390 LPRINT CHR$C22)+"C2"
288 LPRINT CHR$CI1);
218 LPRINT IXI,
228 LPRINT CHR$C27)+"C3"
238 LPRINT CHR$CI1);
248 LPRINT SORCIJ
NEXT I
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 32
20 PRINT “getal";TAB(?):"kwadraat";TABC18) "vierkantswortel"
120 LPRINT "vierkantswortel"
158 PRINT TABC1):I;TABC9):IXI:TABC12) :SARCIJ
We geven van dit programma geen verwer-
king omdat de doelstelling ervan, nl.
een 3-kleuren afdruk maken, in dit mo-
nochromatische tijdschrift niet kan be-
reikt worden. Het programma in
afbeelding 16 selec-teert de kleur door
de expliciete kleur-code in de LPRINT-
opdracht op te nemen, Het is duidelijk
dat ook deze code © net zoals de
karakterformaatcode, door mid-del van
een stringvariabele met de stuurcode
(CHR$(27)) kan geconcateneerd worden.
Afbeelding 17 als illustratie,
CLS
INPUT “tik een zin
PRINT “zwart : 8"
PRINT “blauw : 1"
PRINT “groen «: 2"
PRINT “rood - n
INPUT “afdrukkleur (@-3) : ";5;KS$
LPRINT CHR$(22)J+"C'"+K$
LPRINT Z$
Afb. 1/7 : De kleurcode via een string-
variabele
Afb. 16 : De kleurcode aanpassen tij-
dens de programmaverwerking
ES belde te Taken
Plet Luttie
12345 NIETIG Afb. 13 : Resultaat van het programma
uit afbeelding 12
Piet Luttig
Ministraat @@
12345 NIETIG
Programmaregel 40 zet de waarde van de
numerieke variabele T om in een string-
notatie F$. Deze kan dan gebruikt worden
in de string die het karakterformaat
vastlegt. Nieuw in dit programma is ook
Piet de LPRINT-opdracht met de stuurcode
6 Led EE | 9 CHR$(11). Deze code stuurt de tekenpen
Ministraat QQ een regel naar boven.Deze opdracht is
nodig omdat de opdracht :
12345 NIETIG LPRINT CHR$(18)+F$ de pen een
regel naar beneden plaatst. Regel 70
afsluiten met eem kommapunt faalt.
Afb. 1l «€ Resultaat van het programma Afbeeldingen 14 en 15 illustreren wat
uit afbeelding 10 mogelijk is indien het karakterformaat
via de RND-functie wordt bepaald. Pro-
grammaregel 20 zorgt ervoor dat de ran-
domgenerator bij elke nieuwe programma-
uitvoering op een andere plaats start,
zodat steeds een andere rij willekeurige
getallen wordt gegenereerd,
In programmaregel 70 wordt de stringva-
riabele F$ geconcateneerd met de stuur-
code CHR$(18). Deze nieuwe string be-
paalt het correcte karakterformaat. Met
wat kennis van BASIC-programmatie zijn
we nu in staat om de teller van een FOR-
NEXT-lus als karakterformaat te 18 CLS
20 A=RNDC-TIME)
gebruiken, We moeten er dan wel voor nn ee HED
ba 39 INPUT ‘tik een zin :Z$
zorgen dat deze teller , cie van het nu- 40 LPRINT CHRÉC18)+"10"
merieke type is, omgezet wordt in een 5Q FOR I=1 TO LENCZ$)
stringvariabele. Dit kan gebeuren met de 68 G=INTC1@XRNDC1D)
BASIC-functie : STR$(). Afbeelding 12 2Q F$=STRECG)
bevat het programma dat afbeelding 13 89 L$=MID$CZ2Z$, 1,1)
als resultaat geeft, 33 LPRINT L$;
199 LPRINT CHR$C18)+FS$
118 LPRINT CHR$SCII1):
129 NEXT I
GL
29 LPRINT CHR$C18)+"15"
38 FOR I=15 TO @ STEP-1
48 F$=STR$CI-1)
59 B&=CHR$SCBH-IJ
69 LPRINT B$;
729 LPRINT CHR$C18)+FS$
89 LPRINT CHR$CI1J:
NEXT 1
Afb, 14 : Random karakterformaat
Kk
ee orOgr ÄmmE en
Afb. 12 : Het karakterformaat vanuit Afb. 15 : Resultaat van het programma
een FOR-NEXT-teller uit afbeelding 14
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 353
Indien in programmaregel 7/0 een getal
wordt opgegeven dat groter is dan 3,
wordt automatisch de bewerking modulo 4
uitgevoerd. Dit betekent dat de rest
bepaald wordt van de deling van dat
18 CLS
28 LPRINT CHR$C18)+"13"
38 INPUT “woord"s;W$
30 L=LENCUS)
getal door 4. Deze rest is steeds 0,1, :
2 of 3.Je kan ook stellen dat de toeken 3e FOR Jel.TO L :
63 LPRINT TAB(3);
ning van de kleurcode cyclisch doorloopt 2Q FOR I=6TO 3 STEP -1
over de rij van de natuurlijke getallen: 89 F$=STR$SCIJ
O l 2 B 5 6 399 LPRINT CHR$C18):FS$
zwart blauw groen rood zwart blauw groen 109 LPRINT CHR$C11):
Merk op dat de string in programmaregel 118 LPRINT CHR$(8):
80 uit drie delen bestaat : de stuurcode 1208 LPRINT MID$SCU$S, J, 1);
CHR$(27), de string "C" die verwijst 138 NEXT I
naar de activiteit "kleur kiezen!" en de 148 NEXT J
kleurcode , opgegeven via K$, Indien de
concatenator vervangen wordt door een
kommapunt moet programmaregel 80 als
volgt geformuleerd. worden :
80 LPRINT CHR$(27):"'C'"'sK$ Afb. 18 : CHR$(8) als code
naa.
8.,Enkele speciale stuurcodes voor de
eekstnode MSA=@lwb à
Als slot van de bespreking van de moge-
lijkheden van de SONY PRN-C4l:als prin-
ter vermelden we nog enkele stuurcodes
die soms handig zijn om bepaalde effec-
ten te bekomen. De code CHR$(8) in een
LPRINT-opdracht plaatst de tekenpen 1
letterteken terug. Hierbij moet worden
opgemerkt dat dit terugplaatsen functie
is van het op dat ogenblik ingestelde Afb. 19 : Resultaat van het programma
karakterformaat. De code CHR$(10) doet uit afbeelding 18
het papier ll regel opschuiven en de code
CHRS(12) schuift het papier op tot 297
mm onder het be-ginpunt van het
afdrukken, Afbeeldingen 18 en 19 als
illustratie van de CHR$(8) als
struurcode, . Bruno Van Rompaey
(wordt vervolgd)
geen | |
SSH
En en en nn
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 34
Ei OEE ON
ZTA WEET PEEK
sr OTR Taen nr
RENNEN AEN |
Nn tn R_D
De ms nnn En On
mwa mn mn WO Oa
EN Pd Aa DE En
TREE En
er mee kunnen doen.
scherm toelichten.
Hier hebben we 192 lijnen van 256 punten.
De plaats van de punten zijn bepaald door
twee coördinaten op te geven,een X-coör-
dinaat voor de plaats op de lijn, een
Y-coördinaat voor de lijn waarop het punt
zich bevindt. De corsprong van het assen-
stelsel dat we zo bekomen bevindt zich
links-boven, We werken dus in het tweede
kwadrant, met het verschil dat we geen
negatieve getallen gebruiken.
leder punt kan met de Basic opdrachten
een bepaalde kleur gegeven worden, We
moeten er wel op letten dat we, in een
groep van acht punten die zich op dezelf
de lijn bevinden en aan mekaar grenzen,
maar twee verschillende kleuren kunnen
gebruiken, Het waarom hiervan wordt dui-
delijk als we gaan kijken in welke delen
het Video-Ram is opgesplist.
2.2. Een namentabel,
Voor elke matrix van 8Xx8 op het beeld-
scherm hebben we hier een geheugenplaats.
Zie figuur /. Ze is net als bij SCREEN 1
168 bytes lang. Hierin staan de waarden
die bepalen welk patroon uit de patroon-
tabel moet genomen worden om op de plaats
van het karakter af te beelden, Het begin
ervan vinden we in de speciale variable
BASE(10).
2,3. Een patroontabel,
In tegenstelling met SCREEN O0 en l kunnen
we in deze patroontabel voor elke matrix
van 8x8 op het beeldscherm een uniek pa-
troon samenstellen. De tabel is daarvoor
168x8=6144 bytes lang. De acht bytes van
ieder patroon worden onder mekaar op het
scherm afgebeeld. Het begin ervan vinden
we in de speciale variable BASE(12).
Tik het volgende programma in en RUN
het,
IL
De -=e
‘bh
Drnad
De vorige keer hebben we gezien hoe de tekstscher-
men van een MSX-computer opgebouwd zijn en wat we
Ditmaal gaan we kijken hoe het grafisch scherm
(SCREEN 2) is opgebouwd. We gaan tevens de Basic-
opdrachten die gebruik maken van dit grafisch
In een derde deel van deze reeks komt het tweede
grafisch scherm (SCREEN 3) aan bod samen met (heel
uitgebreid) de fameuze SPRITES.
10 COLOR 15,4,15
20 SCREEN 2
30 VPOKE BASE(12)+32,&B10101010
40 GOTO 40
Met regel 10 stellen we kleur van het
scherm in, wit (15) als voorgrond, blauw
(4) als achtergrond en weer wit voor de
rand. Met regel 20 schakelen we over op
het grafisch scherm. Met regel 30 brengen
we een patroon aan in de eerste byte van
het vierde patroon, Het zal daardoor
zichtbaar worden op de eerste lijn van
het scherm. Met regel 40 verhinderen we
het terug overschakelen op de tekststand.
2.4. Naam en patroontabel samen.
Vermits de patroontabel een lengte heeft
voor 768 unieke patronen is deze, samen
met de naamtabel, in drie verdeeld. Elk
deel van de naamtabel kan alleen wijzen
naar zijn deel van de patroontabel, Deze
verdeling is nodig omdat een byte maximum
256 verschillende patronen kan aanwijzen.
Bij het initialiseren van SCREEN 2 wordt
elk byte van de naamtabel gevuld met een
waarde opklimmend vanaf O, zodat de eer-
ste byte naar het eerste patroon wijst,
de tweede byte naar het tweede patroon
enz, i
Tik volgende regel bij in :
35 VPOKE BASE(10)+10,4
Hiermee laten we de tiende byte in het
eerste deel van de naamtabel eveneens
naar het vierde patroon in de patroon-
tabel wijzen. Dit heeft voor gevolg dat
het bitpatroon tweemaal op de eerste lijn
van het scherm zal verschijnen.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 55
2.5. Een kleurentabel.
Deze tabel is even lang als de patroonta-
bel. De informatie die erin vervat zit is
identiek als deze van SCREEN 1. We kunnen
daardoor elke byte in de patroontabel
maximum twee kleuren geven, een voorgrond
en een achtergrondkleur. Bits die een
zijn worden afgebeeld met de voorgrond-
kleur, bits die 0 zijn met de achter-
grondkleur, Vermits elk patroon uit acht
bytes bestaat is het mogelijk in een pa-
troon de 16 kleuren weer te geven. Het
begin van deze tabel vinden we in de
speciale variable BASE(II).
Tik het volgende programma in :
10 COLOR 15,4,4
20 SCREEN 2
30 FOR CZ=0°:TO 15 STEP 2
40 VPOKE BASE(12)+32+12,&B11110000
50 VPOKE BASE(11)+32+12,C%*16+CZ+1
60 12=12+1
70 NEXT CZ
80 GOTO 80
Met regel 40 in de FOR-NEXT lus vullen we
iedere byte van het vierde patroon met
dezelfde informatie. Met regel 50 vullen
we de overeenstemmende bytes in de kleur-
tabel met de 16 verschillende kleuren, de
oneven kleuren als voorgrond (CZ*16), de
even kleuren (CZ+1) als achtergrond. 1%
fungeert als teller in de patroon en
kleurtabel.
3. De grafische BASIC opdrachten.
Nadat het video-ram is geinitialiseerd
voor SCREEN 2 is de namentabel gevuld met
waarden, zodanig, dat elke byte ervan
naar z'n eigen patroon in de patroontabel
wijst. Elke bit van elke byte in de pa-
troontabel wordt op nul gezet, en de
kleuren in de kleurtabel op de waarden
welke gebruikt werden in het laatste
COLOR statement. Alles is nu klaar om de
grafieken en figuren te ontvangen die we
met de basic opdrachten gaan maken,
3.l, PSET en PRESET,
Met deze opdrachten kunnen we, met PSET,
een punt in een voorgrondkleur en, met
PRESET, in een achtergrondkleur kleuren,
Tik het ‘volgende programma in :
10 SCREEN 2
20 REM DEEL 1
30 FOR X=0 TO 255 STEP 10
40 PSET (X,0)
50 FOR Y=0 TO 191 STEP 10
60 PSET STEP(O,10)
JO NEXT Y
80 NEXT X
90 REM DEEL 2
100 FOR X=0 TO 255 STEP 10
110 PRESET (X,0)
120 FOR Y=0 TO 191 STEP 10
130- PRESET STEP(O,10)
140 NEXT Y
150 NEXT X
160 GOTO 20
Het eeste deel van dit programma zet een
reeks punten, met een onderlinge afstand
van 9 punten, op het scherm in de voor-
grondkleur, Het tweede deel zet dezelfde
punten terug in de achtergrond kleur,
Regel 160 zorgt voor een herhaling van
het geheel.
In regel 40 en 110 zorgen de statements
voor de exacte coordinaten van het te
kleuren punt, terwijl in regel 60 en 130,
met toevoeging van de functie STEP, de
coordinaten relatief zijn ten opzichte
van de laatst gebruikte coordinaten.
Dit wil zeggen dat de X en Y waarden,
binnen de haken, bij de vorige coordina-
ten opgeteld worden om de nieuwe coordi-
naten te verkrijgen. Dit houdt in dat re-
latieve coordinaten negatief kunnen zijn.
De functie STEP is bruikbaar met elke
grafische opdracht.
Voeg volgende regels toe :
25 FOR C=0 TO 15
135 NEXT C
Wijzig de volgende regels in :
20 POET (EOC
50 PSET STEP(O,10),C
140 GOTO 25
Regel 15 en 135 zorgen, samen met de ge-
wijzigde regels, ervoor dat de cyclus
doorlopen wordt voor de 16 kleuren,
Het gebruiken van een kleur kan zowel ge-
beuren door PSET als PRESET, het verschil
zit erin dat, voor PSET, de overeenkom-
stige bit in de patroontabel een wordt en
voor PRESET nul. De overeenkomstige kleu-
ren worden in de kleurtabel geplaatst.
3.2. LINE,
Deze opdracht gebruiken we om lijnen,
rechthoeken en rechthoekige vlakken te
tekenen, Om een lijn te tekenen moeten we
twee coordinaten opgeven, Deze coordina-
ten kunnen, met toevoeging van STEP rela-
tief gemaakt worden.
Tik het volgende programma in ;
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 56
10 SCREEN 2
20 PSET (0,191)
30 FOR C=0 TO 15
40 LINE STEP(O,-191)-STEP(16,191),C
50 NEXT C
60 GOTO 60
Dit programma tekent 16 lijnen op het
scherm in de 16 kleuren. De eerste lijn
zal dezelfde kleur hebben als de rand
omdat ze in kleur 0 (transparant) is
getekend. Een van de andere lijnen zal
dezelfde kleur hebben als de achtergrond.
Wijzig de volgende regel in :
40 LINE STEP(O,-191)-STEP(16,191),C,B
Door toevoeging van de letter B geven we
ditmaal opdracht om rechthoeken te teke-
nen.
Wijzig de volgende regel in :
40 LINE STEP(O,-191)-STEP(16,191) ‚C,‚BF
Ditmaal geven we, door toevoeging van de
letters BF de opdracht om rechthoekige
vlakken te tekenen met als gevolg een
kleurenpatroon.Verwijder het programma en
tik volgende regels in :
10 SCREEN 2
20 LINE (10,10)-(100,100),,B
30 GOTO 30
Met dit programma hadden we de bedoeling
om een vierkant te tekenen in de voor-
grondkleur. Zoals uit het resultaat
blijkt moeten we, om een echt vierkant te
verkrijgen, corrigeren.
Wijzig regel 20 in :
20 LINE (10,10*1.4)-(100,100*1.4), ‚B
Door de Y-coordinaten met een factor 1,4
te vermenigvuldigen bekomen we een goed
resultaat.
3,3. CIRCLE.
Met deze opdracht gaan we ellipsen, cir-
kels, cirkelbogen en taartpunten tekenen.
Hiervoor hebben we coordinaten nodig voor
het middelpunt, een straal, een kleur,
een beginhoek, een eindhoek en edn aan-
zichtsverhouding. Al deze gegevens,
behalve middelpunt en straal kunnen weg-
gelaten worden.
Tik het volgende programma in :
10 SCREEN 2
20 PI=3,1416:X=256/2:Y=192/2
30 CIRCLE (X,Y),50
1000 GOTO 1000
Dit geeft op het scherm een ellips in de
voorgrondkleur met aanzichtsverhouding 1
omdat we deze niet ingevuld hebben,
Wijzig regel 30 in :
30 CIRCLE (X, 4), 50, 3e 01e
Dit geeft ons een cirkel in het blauw,
door het invullen van de aanzichtsverhou-
ding en de kleur. Het weglaten van de ge-
gevens tussen de komma's geeft aan dat we
hier niets wensen in te vullen,
Wijzig regel 30 in :
30 CIRCLE (X,1),50,5,PI/2, PI, 144
We verkrijgen nu een cikelboog door het
invullen van het begin en eindpunt van de
cirkel. De eenheid van deze gegevens is
de radiaal en varieren van O tot 2PI,
Door deze getallen negatief voor te stel-
len verkrijgen we taartpunten,
Wijzig regel 30 en voeg regel 40 bij :
30 CIRCLE (X,Y),50,5,-PI/2,-PI,1.4
40 CIRCLE (X+8,Y+8*1.4),50,10,-PI,
-PI/2,1,4
We verkrijgen nu een gele taartvorm waar-
uit een blauw stuk is gesneden.
Jel. PAINT,
Met deze opdracht gaan we een vlak, dat
door een aaneengesloten lijn bepaald is,
kleuren. Hiervoor hebben we een punt van
dat vlak nodig, een vulkleur en een rand-
kleur. Met SCREEN 2 is het niet mogelijk
om de randkleur te laten verschillen van
de vulkleur.Voeg de volgende regels bij
het vorige programma :
50 PAINT (X-1,Y-1),5,5
60 PAINT (X+20,Y+20),10,10
Dit vult de taartpunten, die we in 3.3,
hebben gemaakt, met hun respectievelijke
kleur.
35. POINT,
Terwijl de vorige opdrachten figuren 'op'
het scherm bracht, gaan we met deze func-
tie informatie 'van' het scherm halen. We
kunnen de kleur van een bepaald punt aan
een variable toekennen of, de coordinaten
opzoeken van een punt met een bepaalde
kleur.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 37
3,6. DRAW,
In tegenstelling met de vorige grafishe
opdrachten gebruikt deze opdracht geen
vast aantal parameters, maar zijn ze af—
hankelijk van wat de gebruiker in een
rijvariable plaatst.
Tik het volgende programma in :
10 SCREEN 2
20 DRAW ''BM256/2,192"'
30 FOR I=4 TO 240 STEP 12
40 DRAW ''S=I:BURD2L2U2RBD"
50 NEXT I
60 GOTO 60
Met régel 10 schakelen we over op het
grafisch scherm, Met regel 20 begeven we
ons naar het midden van het scherm zonder
een lijn te trekken, we doen dit door
voor de opdracht de letter B te zetten,
dit als bedoeling 'Blind', De letter M
wil zeggen 'Move'!', in het nederlands 'be-
weeg! , Met de. FOR-NEXT lus gaan we tel-
kens een andere schaalfactor instellen
als de lus doorlopen wordt, Deze factor
brengen we binnen onze rijvariable door S
(de schaalfactor) er aan gelijk te maken.
We moeten zulk een aktie wel afsluiten
met een commapunt.
In regel dertig gebeurt dit door 'S=I;",
'BU' zorgt ervoor dat we vanuit het mid-
delpunt een eenheid omhoog gaan, U=Up=om-
hoog, zonder een lijn te trekken.
‘RD2L2U2R' zorgt ervoor dat er een zicht-
baar vierkant wordt getekend door
vervolgens een eenheid naar rechts,
R=rechts, twee eenheden naar beneden,
D=Down=beneden, twee eenheden naar links
L=links, twee eenheden naar omhoog,
en een eenheid naar rechts te gaan zodat
we terug op het vertrekpunt zijn.
'BD' zorgt ervoor dat we terug in het
middelpunt terecht komen. Bij de volgende
doorgangen van de lus is de schaalfactor
vergroot zodat we een reeks vierkanten
tekenen,
Verder kunnen we met 'C' de kleur
veranderen, met 'A' het hele assenstelsel
draaien, met 'H', 'G', 'F' en 'E' lijnen
trekken onder een hoek van 45 graden en
met 'N' als voorvoegsel geen nieuwe
coordinaten laten berekenen.
3.7. Tekst in een grafigh scherm.
We kunnen op een eenvoudige manier tekst
in een grafish scherm zetten door eenvou-
dig een data bestand te openen, niet voor
de datarecorder maar voor het grafisch
scherm,
Tik bij het programma dat we in 3.4.
hadden volgende regels bij in
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 58
70 OPEN '"GRP:'' FOR OUTPUT AS #1
80 PRESET (65,0)
90 PRINT #1,"Totale autokosten!
100 PRESET (40,65)
110 PRINT #1,'Benzine'!'
120 PRESET (170,130)
130 PRINT #1,'"Aankoop"
Met regel 70 openen we het bestand naar
het grafisch scherm, Met regel 80, 100 en
120 bepalen we telkens de plaats waar de
tekst moet beginnen, Met regel 90, 110 en
130 drukken we telkens onze boodschap af.
Gets
Totale autokosten
Benzine
NAME PATTERN
TABLE TABLE SCREEN
0 0 0 S1
32 63
256 2047
2048
ar 511 |
512 2055
2056 |
2057
767 2058 Ee |
2059 |
2060 |
2061 |
2062 |
2063 |
2064
4096
4097
6142
COLOUR
TABLE
0
2047
2048
|
|
| 2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
| 2063
| 2064
4096
4097
6142
Figuur 7
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 39
OEE VELEN TE Te NAVEL NN
Software uit de MT-reeks is beroemd om zijn kwaliteit en bedieningsgemak. Micro Technology besteed erg veel
aandacht aan de gebruiksvriendelijkheid en aan de toepassingsmogelijkheden van de door haar op de markt
gebrachte software. Diverse testen in computerbladen spreken vol lof over de uitvoering, de doordachtheid en
de gemakkelijke toepasbaarheid van ieder MT-programma. Meestal zijn de MT-programma's uitgevoerd in een
Cartridge, een kunststof module, die direkt in uw MSX-Computer past. Het programma behoeft dan niet van
Diskette of Cassette te worden ingeladen. Ook neemt zo'n Cartridge programma vrijwel geen ruimte in het
werkgeheugen van uw computer in. De opslagkapaciteit van de MT-programma's is dan ook meestal groter dan
van andere, vergelijkbare software! Alle programma’s van Micro Technology kunnen met diskette en met cas-
sette (voor gegevens-opslag) worden gebruikt!
MT-TEXT
tekstverwerking met grafische mogelijkheden
Met MT-TEXT wordt uw MSX-Computer een uitgebreide tekst-
verwerker met mogelijkheden die u eigenlijk alleen in veel duur-
dere pakketten aantreft. Zelfs kunt u alle speciale, grafische
msx-tekens gebruiken. Daardoor kunnen kaders, staafdiagram-
men, tekeningen, enz. direkt in de tekst worden opgenomen.
MT-TEXT is gebaseerd op “wat u ziet, dat krijgt u“. Op uw beeld-
scherm wordt de brief of het getijpte stuk precies zo zichtbaar,
zoals het later op papier zal worden afgedrukt! Als de tekst gro-
ter is dan uw beeldscherm, dan wordt uw beeldscherm als het
ware een venster, dat over de tekst “heen en weer schuift“.
Op het beeldscherm zijn de tekstregels tot 64 tekens lang, het-
geen betekent dat er plm. 50% meer tekst tegelijkertijd zicht-
baar is dan bij andere tekstverwerkingsprogramma's. MT-TEXT
werkt samen met MT-BASE voor het automatisch invoegen van
informatie uit MT-BASE in MT-TEXT. Uitgebreide HELP-func-
ties worden gerealiseerd d.m.v. zgn. “ikonen”, afbeeldingen die
functies visualiseren! Alle soorten printers kunnen worden aan-
gesloten.
Incl. uitgebreide handleiding en verpakt in kunststof omdoos.
f. 249,--
MT-BASE
gebruiksvriendelijk kaartsysteem
Het meest beroemde programma uit de MT-reeks. Zeer uit-
gebreide mogelijkheden voor het aanleggen van een kaart-
systeem vooradressenbestand, voorraad-overzicht, agen-
da, platen-collectie, ledenbestand, enz. enz. Mogelijkhe-
den welhaast onbegrensd.
MT-BASE werkt geheel in het geheugen van uw MSX-
Computer en kan zelfs toekomstige geheugen-uitbreidin-
gen van uw MSX al aan. Afdrukken van de gegevens kan
met MT-BASE precies zoals u dat wenst. Op stickers, lij-
sten, formulieren, overzichten, enz. enz. Uitgebreide selec-
tie en sorteermogelijkheden zijn ingebouwd. Alfabetiseren
en selecteren op ieder veld. Selecteren op meerdere vel-
den tegelijkertijd. Uitvoering in Cartridge, werkt met cas-
sette en met msx-diskdrive als opslagmogelijkheid. Uitge-
breide testrapporten beschikbaar. (Zie ook de uitstekende
recenties in diverse computerbladen)
Incl. uitgebreide handleiding (150 pagina's) en verpakt in
kunststof omdoos.
f. 199,--
MT-VIDITEL
telecommunicatie en telesoftware
Uw MSX-Computer wordt een intelligente Viditel-terminal. Alle
functies die u maar kunt bedenken zijn aanwezig in dit fantasti-
sche pakket. U kunt pagina’s in het geheugen van de computer
opslaan, ze op diskette of cassette bewaren. Ook kunt u zelf Vi-
ditel-plaatjes “aanmaken” die u via de ingebouwde Rotor functie
achter elkaar kunt laten zien. Een mogelijkheid is ingebouwd
om software vanuit Viditel in uw MSX-Computer te laden, via de
telefoonverbinding. Inbegrepen in de MT-Viditel module is gra-
tis toegang tot het Viditel-bestand van Micro Technology v.a. pa-
gina 366. Hier vindt u veel informatie over MSX en ook een zgn.
“prikbord”. Micro Technology ondersteund het MT-Viditel pro-
gramma met een flink bestand in Viditel, terwijl u ook van Phi-
lips Nederland, via de Thuiscomputerclub in de PTT-Viditel
Computer ondersteuning krijgt. O.m. zorgt Philips ervoor dat
veel software voor MSX beschikbaar komt. In de Cartridge is te-
vens een RS232 Interface met kabel ingebouwd, zodat alleen
een modem nodig is om te communiceren.
Incl. uitgebreide handleiding en verpakt in kunststof omdoos.
f. 299,--
(MT-VIDITEL wordt voor de handel gedistribueerd door Philips
Nederland nv.)
MT-DISPLAY
lichtkrant/reklame display systeem
Op Teletekst-achtige manier kunt u beelden automatisch laten
displayen door MT-DISPLAY. U kunt deze beelden zelf samen-
stellen. Met alle kleuren die ook in Teletekst aanwezig zijn. De mo-
dule zorgt ervoor dat u in een 64Kbyte MSX computer ruim 50
beeldpagina's kunt opslaan, die stuk voor stuk, zonder dat u er
iets aan behoeft te doen, afgebeeld worden op het Video-scherm.
De toepassingen zijn welhaast grensloos. Nu al wordt MT-DIS-
PLAY toegepast als een fantastische aandachttrekker voor eta-
lages, als mededelingenscherm voor warenhuizen, als CAl-me-
dedelingensysteem, voor Hotels, wachtruimten, winkels, win-
kelcentra, banken, etc. etc.
De speciale eigenschappen van MT-DISPLAY (knipperen van
tekstdelen, dubbele hoogte letters, alles in een 7-tal verschillen-
de frisse kleuren) maken het mogelijk reklame boodschappen
onder de aandacht te brengen van winkelend publiek, bezoe-
kers van tentoonstellingen, hotelgasten, enz. enz. leder beeld
kan een vooraf ingestelde tijd op het beeldscherm blijven staan.
De door uzelf gemaakte beelden kunnen zowel op diskette als
op cassette worden opgeslagen. Cartridge met uitgebreide
handleiding en verpakt in kunststof omdoos.
f. 199,--
MT-COM
algemene telecommunicatie met uw MSX
MT-Com is een RS232 module met ingebouwde software.
Met het Telecommunicatie-pakket dat in de interface aan-
wezig is kunt u vrijwel iedere databank in de wereld aan-
spreken. Alle communicatie protocollen zijn door uzelf in te
stellen, terwijl de communicatie-snelheden vrij te kiezen
zijn van 50 t/m 9.600 baud! Ook ondersteund de interface
zgn. “split-speed“ communicatie zoals dit voor Vieuwdata
en andere Viditel-achtige databanken gebruikelijk is.
De Interface is reeds voorbereid op komende MSX-normen
zodat in software instelbaar is 40 of 80 characters (indien
uw MSX deze mogelijkheid kent).
De module wordt geleverd als compleet pakket. De Cartrid-
ge bevat de software, een RS232 Interface en een aansluit-
kabel voorzien van een 25-polige (male) connector.
Incl. uitgebreide handleiding en verpakt in kunststof om-
doos.
f. 299,--
MT-KASBOEK
uw kasboek netjes bijhouden met MSX
De vervanging van uw kasboek. Met uw MSX-Computer is
het bijhouden van een kasboek gemakkelijk. Alle uitgaven
en inkomsten kunt u keurig op de printer afdrukken. Zelfs
kan MT-KASBOEK een aantal kostengroepen voor u bij-
houden. Als u wilt weten hoeveel u aan een bepaalde kos-
tengroep heeft uitgegeven, dan maakt MT-KASBOEK
netjes een overzicht voor u. Alle boekingen zijn op te slaan
op diskette of op cassette. Totaliseren kan per periode, ter-
wijl ook totalen van bepaalde kostensoorten zijn te verkrij-
gen. Maximaal kunt u tot 16 kostensoorten aangeven.
Meestal ruim voldoende voor ieder kasboek. MT-KAS-
BOEK is een opzichzelfstaand programma.
MT-KASBOEK wordt geleverd in cartridge voor samenwer-
king met disk of cassette, met uitgebreide handleiding.
f. 199,--
MT-VIEWDATA
eenvoudige viditelcommunicatie
Micro Technology maakt niet alleen het beste Viditel-pro-
gramma (zie MT-VIDITEL) maar ook het goedkoopste! MT-
VIEWDATA is een programma waarmee uw MSX-Compu-
ter een heuse Viditel-terminal wordt! Door een zeer inge-
nieus stukje software, is de RS232 Interface niet nodig.
Slechts een verbinding tussen Modem en uw MSX-Compu-
ter via de Joystick-poort is noodzakelijk om het programma
naar behoren te laten functioneren. De Viditel-beelden wor-
den opgebouwd in 2 kleuren en in full-graphics, waaronder
zelfs zgn. “separated graphics”!
MT-DEBUG
gereedschap voor programmeurs
speciale eigenschappen van een MSX-Computer vragen
ook speciaal “gersedschap“ voor programmeurs. Om de (ma-
chinetaal) programma's op een MSX-Computer goed te kunnen
testen op “bugs” is een “debugger” een onmisbaar stuk gereed-
schap. Het programma MT-DEBUG geeft iedereen die wel eens
een machinetaal-routine voor BASIC maakt of een compleet
programma in machinetaal de mogelijkheid de fouten op een
snelle wijze eruit te halen en zodoende uren of dagen aan pro-
grammeertijd te besparen.
Met MT-DEBUG kunt u o.a. in de andere slots (banken) van uw
MSX kijken. Ook is het verplaatsen van de inhoud van een be-
paald geheugen deel van het ene slot naar het andere mogelijk.
Het zetten van een Breakpoint (onderbreking van een machine-
taal programma) en het inspecteren van de stand van de regis-
ters van de ZBO processor is uiteraard ook mogelijk. Direct ver-
anderen van de inhoud van het geheugen is mogelijk. Het pro-
gramma - dat geleverd wordt in zelf-opstartende Cartridge - is
aanroepbaar vanuit BASIC d.m.v. een “CALL*. Of vanuit machi-
netaal d.m.v. een Jump. In 4Kbyte ROM-Cartridge met uitge-
breide handleiding.
f. 149,--
MT-FAKTUUR
snel en eenvoudig faktureren
Snel eventjes een faktuurtje tikken? Gemakkelijk gezegd, toch
een behoorlijk werk. Tenzij u natuurlijk de beschikking heeft
over een uitgebreid, gecomputeriseerd boekhoudsysteem. In
alle andere gevallen is MT-FAKTUUR, een MSX- Computer en
een eenvoudige printer een gemakkelijke, snelle en economi-
sche oplossing. Met MT-FAKTUUR maakt u in een handom-
draai een nette rekening. Het berekenen van aantallen maal
stuksprijs, subtotalen en btw wordt geheel automatisch gedaan.
U kunt de aldus gemaakte fakturen bewaren op diskette of cas-
sette. Ze direct na het maken afdrukken of alles van een werk-
dag of werkperiode opsparen en dan de printer inschakelen om
een afdruk te maken. MT- FAKTUUR drukt af op uw eigen fak-
tuur- papier (losse vellen of ketting-formulier) maar kan ook op
blanco papier een faktuur maken, compleet met uw briefhoofd/
faktuurhoofd.
Een gemakkelijk, opzichzelfstaand programma, dat zijn geld in
enkele dagen terugverdiend!
MT-FAKTUUR wordt geleverd in cartridge voor samenwerking
met disk of cassette, met uitgebreide handleiding.
f. 199,--
Het programma wordt geleverd op cassette en is geschikt
om te bewaren op diskette of cassette. Bij het programma
is ook een interface-kabel nodig. Deze kabel is zelf te ver-
vaardigen aan de hand van de gegevens in de handleiding
van het programma, of separaat te bestellen.
MT-VIEWDATA op cassette: f. 49,50
Kabel met 9-polige standaard connector …. f. 49,50
Kabel met 25-polige standaard connector … f. 59,50
De programma’s van Micro Technology zijn verkrijgbaar via iedere computerdealer en/of hifi-msx dealer.
Distributie voor de handel van alle programma's (behalve MT-VIDITEL), Micro Technology b.v., afd. Distributie. tel. 078- 410977 of telex 62425 mtsft
Distributie voor de handel van MT-VIDITEL: via de bekende Philips Groothandelskanalen.
Wilt u een overdruk van diverse testrapporten van MT-BASE?
Stuur dan een briefkaartje naar: Micro Technology b.v., afd. Klantenservice, Postbus 95, 3350 AB PAPENDRECHT.
MSX-MOZAIK november/december 1985 pagina 40